تیروئید یک غده مهم در بدن است که وظیفه تولید و ترشح هورمون‌های تیروئیدی را در بدن برعهده دارد. این هورمون‌ها نقش مهمی را در تنظیم متابولیسم بدن برعهده دارند. بیماری‌های تیروئید نسبتاً شایع هستند. تخمین زده شده است که حدود 12 درصد ازجمعیت ایالات متحده آمریکا در طول زندگی‌شان به بیماری‌های تیروئید دچار می‌شوند. بیماری‌های تیروئید می‌توانند در هر سنی بروز یابند در متن پیش رو می‌خواهیم شما را با علائم کم کاری تیروئید در کودکان بیشتر آشنا کنیم.
علائم کم کاری تیروئید در کودکان
پیش از هر چیز بهتر بدانید که کم کاری تیرویئد چیست؟ کم کاری تیروئید در هر سنی ممکن است رخ بدهد. علائم کم کاری تیروئید در کودکان در سنین مختلف با یکدیگر متفاوت است:
در نوزادان و شیرخواران
ممکن است کم کاری تیروئید در هفته‌های اول یا ماه‌های اول پس از تولد خودش را نشان بدهد. پزشک یا والدین ممکن است متوجه علائم بیماری نشوند. از جمله علائم کم کاری تیروئید دراین سنین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زرد شدن پوست و سفیدی چشم
- یبوست
- سردی پوست
- شیر نخوردن
- کاهش گریه
- تنفس با صدای بلند
- خوابیدن بیش از حد/ بازی نکردن
- بزرگ شدن زبان
در خردسالان و کودکان سنین مدرسه
علائم در این دوره از کودکی ارتباط زیادی به سن کودک دارد. از جمله علائم کم کاری تیروئید در این سنین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قد کوتاه‌تر از نرمال
- اندازه اندام‌ها کوتاه‌تر از نرمال
- تکامل تاخیری دندان‌ها
- تاخیر در بلوغ
- تاخیر تکامل ذهنی
- ضربان قلب کندتر از نرمال
- شکننده شدن موها
از شایع‌ترین علائم می‌توان به وارد زیر اشاره کرد:
- خستگی
- یبوست
- خشکی پوست
- در نوجوانان
کم کاری تیروئید در نوجوانی در دختران نسبت به پسرها شایع‌تر است و بیشتر به دلایل خودایمنی از جمله بیماری هاشیموتو رخ می‌دهد. از این رو، کودکانی با سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری‌های خودایمنی از جمله هاشیموتو، گریوز و دیابت نوع 1 بیش از سایرین در معرض ابتلا به کم کاری تیروئید هستند. علاوه بر این، کودکانی با سابقه بیماری‌های ژنتیکی، از جمله سندرم داون، بیشتر در معرض بیماری‌های غده تیروئید هستند.
از جمله علائم شایع کم کاری تیروئید در نوجوانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش وزن
- رشد ناکافی
- قد کوتاه‌تر از نرمال
- کوچک‌تر از سن تقویمی به نظر رسیدن
- دیرتر شروع شدن پریودها
- عادت ماهیانه نامنظم یا سنگین
- افزایش سایز بیضه‌ها در پسرها
- خشکی پوست
- شکننده شدن موها
- یبوست
- بزرگ شدن غده تیروئید
- درد و خشکی عضلات و مفاصل
علاوه بر این، نوجوانان مبتلا به کم کاری تیروئید ممکن است تغییراتی را در رفتار یا خلق‌وخو نشان دهند؛ از جمله:
- خستگی
- فراموشی
- مشکلات خلقی
- مختل شدن عملکرد تحصیلی
- افسردگی
- مشکل در تمرکز
علت کم کاری تیروئید در کودکان
شایع‌ترین علت بروز کم کاری تیروئید درکودکان، داشتن سابقه خانوادگی مثبت برای بیماری است. از این رو، کودکانی که در خانواده، فردی مبتلا به کم کاری تیروئید داشته اند، بیشتر احتمال دارد که به کم کاری تیروئید دچار شوند. بیماری‌های خودایمنی غده تیروئید از جمله هاشیموتو و گریوز بیشتر در سنین بلوغ خودشان را نشان می‌دهند. این بیماری‌ها بیشتر دختران را درگیر می‌کند.
از دیگر دلایل بروز بیماری‌های تیروئید در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم دریافت کافی ید در رژیم غذایی
- به دنیا آمدن با تیروئید ناکارآمد یا نداشتن مادرزادی غده تیروئید
- غده هیپوفیز ناکارآمد
- عدم درمان صحیح بیماری تیروئید مادر در طی دوره بارداری
تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان
پزشک براساس سن کودک و علائمی که دارد ممکن است به کم کاری تیروئید شک کند. ابتدا شرح حال دقیقی از علائم کودک، سابقه خانوادگی، داروهای مصرفی و وقایع بارداری مادر می‌گیرد. در ادامه، برای کودک آزمایش خون درخواست می‌کند. در آزمایش خون سطح هورمون‌های T4 و TSH اندازه گرفته می‌شود. این دو هورمون به تشخیص کم کاری تیروئید کمک می‌کنند. کم کاری تیروئید مادرزادی از جمله بیماری‌هایی است که طی غربالگری‌های بدو تولد با استفاده از نمونه خون از پاشنه پای نوزاد تشخیص داده می‌شود. بزرگ شدن غده تیروئید می‌تواند باعث اختلال در تنفس یا تغییر صدا شود. از این رو، پزشک غده تیروئید را با استفاده از لمس آن ارزیابی می‌کند.
درمان کم کاری تیروئید در کودکان
درمان‌های متنوعی برای کم کاری تیروئید دردسترس است. با این حال، اغلب کم کاری تیروئید با استفاده از داروی لووتیروکسین درمان می‌شود. این دارو جایگزینی برای هورمون‌های تیروئیدی است. دوز دارو به عوامل مختلفی از جمله سن کودک بستگی دارد. درمان کم کاری تیروئید در نوزادان در صورتی که از همان ماه بدو تولد آغاز شود، احتمال موفقت بیشتری دارد. کم کاری تیروئید مادرزادی در صورتی که درمان نشود، می‌تواند باعث مشکلات عصبی و اختلال تکاملی شود. با این حال، از آنجایی که غربالگری کم کاری تیروئید در بدو تولد انجام می‌شود، به‌ندرت این عوارض ایجاد می‌شوند.
کم کاری تیروئید مشکل شایعی است که تشخیص و درمان آن ساده است. علی‌رغم این که درمان کم کاری تیروئید طولانی‌مدت است؛ اما فرزند شما می‌تواند با دریافت درمان مناسب یک زندگی طبیعی و بدون عارضه را تجربه کند. برای پیشگیری و کنترل بیماری دیابت می‌توانید به کلینیک دیابت و غدد مراجعه کنید.
