کبد دومین ارگان بزرگ بدن است. این ارگان کمک می‌کند که مواد مغذی از مواد غذایی مصرفی جدا شده و سموم و مواد دفعی از بدن خارج شوند. درصورت تجمع بیش از حد چربی در این ارگان به آن کبد چرب گفته می‌شود. تخمین زده می‌شود که بین 25 تا 30 درصد از ساکنین اروپا و ایالات متحده آمریکا به کبد چرب مبتلا هستند.
در متن پیش رو قصد داریم شما را با علائم کبد چرب در زنان آشنا کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- کبد چرب چیست؟
- بیماری کبد چرب در زنان چه عوارضی دارد؟
- کبد چرب در زنان چه علائمی دارد؟
- دلایل ایجاد کبد چرب در زنان
- کبد چرب در زنان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
- بیماری کبد چرب در زنان چگونه درمان می‌شود؟
- کبد چرب در بارداری
کبد چرب چیست؟
به تجمع بیش از حد چربی در کبد، کبد چرب گفته می‌شود. علیرغم این که کبد چرب اغلب علامتی نداشته و به صورت یک یافته اتفاقی در آزمایشات تشخیص داده می‌شود، با این حال می‌تواند پیشرفت کرده و سبب التهاب و آسیب به بافت کبد شود. درصورتی که کبد چرب به دنبال مصرف بیش از حد الکل ایجاد شده باشد، به آن کبد چرب الکی گفته می‌شود.
بیماری کبد چرب در زنان چه عوارضی دارد؟
بیماری کبد چرب در زنان می‌تواند پیشرفت کرده و منجر به اختلال عملکرد کبدی شود؛ کبد چرب در 4 مرحله پیشرفت می‌کند:
- کبد چرب ساده: درصورتی که پیشرفت نکند، آسیبی به کبد نمی‌زند.
- استئاتوهپاتیت: علاوه بر تجمع چربی، بافت کبد دچار التهاب می‌شود.
- فیبروز: در این مرحله التهاب بافت کبد منجر به اسکار می‌شود. با این حال کبد همچنان عملکرد طبیعی خودش را دارد.
- سیروز کبدی: اسکار کبد گسترش یافته و مانع از عملکرد طبیعی کبد می‌شود. این مرحله بسیار شدید و اغلب غیرقابل برگشت می‌باشد.
کبد چرب در زنان چه علائمی دارد؟
همانطور که گفته شد کبد چرب در مراحل اولیه اغلب علامتی نداشته و بصورت اتفاقی در آزمایشات غربالگری توسط پزشک تشخیص داده می‌شود؛ با این حال درصورتی که پیشرفت کرده و تبدیل به سیروز کبدی شود، می‌تواند منجر به بروز هر یک از علائم زیر شود:
- درد شکمی
- کاهش اشتها
- کاهش وزن
- خستگی و بی‌اشتهایی
- تیره شدن ادرار
- روشن شدن مدفوع
برای پیشگیری از پیشرفت بیماری و ایجاد سیروز، لازم است که توصیه‌های مراقبتی پزشک خود را به دقت دنبال کنید.
اختلالات متابولیک عصبی چه هستند و چه علائمی دارند؟
دلایل ایجاد کبد چرب در زنان
عوامل مختلفی هستند که می‌توانند زمینه را برای ابتلا به کبد چرب در زنان فراهم کنند. مصرف بیش از حد الکل می‌تواند منجر به کبد چرب الکی شود؛ با این حال در موارد غیرالکلی، علت دقیق بروز کبد چرب چندان مشخص نیست؛ عوامل زیر می‌توانند شانس ابتلا به کبد چرب را در زنان افزایش دهند:
- چاقی
- دیابت نوع 2
- مقاومت به انسولین
- سطح بالای کلسترول یا تری‌گلیسیرید خون
- بارداری
- مصرف برخی داروها از قبی تاموکسی‌فن یا آمیودارون
- برخی مشکلات ژنتیکی نادر
کبد چرب در زنان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک در قدم اول شرح‌حال دقیقی از علائم، بیماری‌های زمینه‌ای، سابقه بیماری‌های خانوادگی و داروهای در حال مصرف شما می‌گیرد. در ادامه شما را معاینه می‌کند. بدین منظور شکم شما را به منظور یافتن شواهدی از بزرگی کبد لمس می‌کند. علاوه بر این رنگ پوست و سفیدی چشم‌هایتان را برای یافتن شواهد زردی ارزیابی می‌کند.
در ادامه پزشک ممکن است هر یک از موارد زیر را برای تایید تشخیص درخواست کند:
- آزمایش خون: آزمایش خون با اندازه‌گیری سطح آنزیم‌های کبدی می‌تواند اطلاعات دقیقی درباره عملکرد کبد به دست بدهد. در کبد چرب اغلب سطح آنزیم‌های کبدی افزایش می‌یابد.
- تصویر برداری: اغلب پزشک برای این که تصویر دقیقی از کبد بدست بیاورد، از سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن استفاده می‌کند.
- بیوپسی یا نمونه‌برداری کبد: پزشک برای ارزیابی میزان آسیب کبدی یا میزان تجمع چربی در کبد ممکن است درخواست نمونه‌برداری از کبد کند.
بیماری کبد چرب در زنان چگونه درمان می‌شود؟
در حال حاضر هیچ دارو یا روش قطعی برای درمان کبد چرب وجود ندارد. اغلب درمان‌های دردسترس توصیه‌هایی برای اصلاح سبک زندگی هستند. رعایت این نکات به جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک می‌کنند:
- محدودیت یا قطع مصرف الکل
- رسیدن به وزن ایده‌آل درصورت ابتلا به چاقی یا اضافه وزن
- رژیم غذایی سالم
- مصرف داروهایی که به کنترل دیابت یا چربی خون کمک می‌کنند
علاوه بر این پزشک ممکن است توصیه کند که علیه هپاتیت آ و ب واکسیناسیون انجام دهید. برحسب شرایط ممکن است لازم باشد از نظر ابتلا به هپاتیت سی غربالگری شوید.
کبد چرب در بارداری
AFLP یا کبد چرب حاد بارداری یکی از عوارض نادر حاملگی است؛ علت دقیق بروز آن مشخص نیست، اما بنظر می‌رسد که بارداری اول، دوقلویی، جنین پسر و وزن کم مادر می‌تواند احتمال ابتلای به آن را افزیش دهد. با توجه به عوارضی که کبد چرب حاد بارداری می‌تواند برای مادر و جنین ایجاد کند، لازم است به محض تشخیص، ختم بارداری اعلام شود. پس از زایمان اغلب فعالیت کبد پس از مدتی به حال طبیعی برمی‌گردد.
جمع بندی
به تجمع بیش از حد چربی در کبد، کبد چرب گفته می‌شود. درصورتی که کبد چرب به دنبال مصرف بیش از حد الکل ایجاد شده باشد، به آن کبد چرب الکی گفته می‌شود. اغلب افراد مبتلا به کبد چرب تا زمان پیشرفت بیماری و تبدیل به سیروز کبدی علائمی از خود نشان نمی‌دهند.
اصلاح سبک زندگی اساس درمان کبد چرب است. یک زندگی سالم می‌تواند از پیشرفت بیماری و بروز عوارض کبد چرب جلوگیری کند.
