آیا با رژیم دیابت بارداری و تاثیر ان آشنا هستید؟ با ما در این مقاله از مجله سلامت سایت کلینیک غدد تهران همراه باشید. دیابت بارداری زمانی اتفاق می‌افتد که فرد نتواند در دوران بارداری، به اندازه کافی هورمونی به نام انسولین تولید کند. این مسئله می‌تواند منجر به یک سری عوارض شود. با این وجود می‌توان خطر ابتلا به دیابت بارداری را با پیروی از یک رژیم غذایی سالم و دستیابی به وزن متوسط یا حفظ آن کاهش داد.
اگر میزان انسولین در بدن کمتر از میزانی باشد که بدن به آن نیاز دارد، قند خون به‌شدت افزایش پیدا می‌کند. در صورتی که درمان یا مدیریت صحیحی برای این مسئله انجام نشود سطح بالای قند خون می‌تواند برای مادر و فرزندش، مشکلاتی را ایجاد کند. در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که رژیم دیابت بارداری چگونه باید باشد تا از سلامتی مادر و فرزندش مراقبت بیشتری صورت بگیرد.
دیابت بارداری چیست؟ | علل، علائم و راه درمان
رژیم دیابت بارداری شامل چه غذاهایی است؟
پیروی از یک رژیم غذایی سالم در دوران بارداری اهمیت بسیار زیادی دارد، به ویژه اگر به دیابت بارداری دچار شده باشید. به همین دلیل، مهم است که زنان باردار به توصیه‌های پزشک یا متخصص تغذیه در مورد رژیم غذایی عمل کنند. سطح بالای قند خود می‌تواند هم برای مادر و هم برای جنین در حال رشد، خطرات زیادی داشته باشد. به همین دلیل مهم است که به رژیم دیابت بارداری پایبند باشید. در ادامه با این موضوع آشنا می‌شوید که این رژیم شامل چه غذاهایی است.
نظارت بر کربوهیدرات‌ها
نظارت بر کربوهیدرات‌ها به شما کمک می‌کند که کربوهیدرات‌ها را به‌طور مساوی در میان وعده‌ها و وعده‌های اصلی غذایی روزانه تقسیم کنید. با این کار می‌توانید افزایش قند خون بعد از خوردن غذا را کاهش دهید. متخصصان توصیه می‌کنند که زنان مبتلا به دیابت بارداری روزانه حداقل سه وعده غذایی کوچک تا متوسط و بین دو تا چهار میان وعده مصرف کنند. راه‌های دیگر کنترل قند خون عبارت‌اند از:
- از خوردن بیش از حد کربوهیدرات در یک‌زمان خودداری کنید.
- سعی کنید غذاهایی بخورید که حاوی کربوهیدرات پیچیده مثل فیبر هستند.
- کربوهیدرات‌ها را با پروتئین یا چربی‌های مفید ترکیب کنید.
- از نخوردن یک وعده اصلی غذا خودداری کنید.
- صبحانه‌ای بخورید که سرشار از پروتئین و فیبر باشد.
خوردن غذاهایی با شاخص گلیسمی پایین
خوردن غذاهایی با شاخص گلیسمی (GI) پایین، عامل مهم دیگری در رژیم دیابت بارداری است. شاخص گلیسمی ارزیابی می‌کند. شاخص گلیسمی، محاسبه می‌کند که یک غذای خاص با چه سرعتی سطح قند خون را افزایش می‌دهد. این شاخص، غذاهای با نمره 55 یا کمتر را به عنوان غذاهایی با شاخص گلیسمی پایین در نظر می‌گیرد.
این غذاها برای خانم‌هایی که به دیابت بارداری مبتلا هستند و سعی در کنترل سطح قند خون خود دارند ایده‌آل است.
- غذاهایی با شاخص گلیسمی پایین شامل موارد زیر است:
- سبزیجات بدون نشاسته
- برخی از سبزیجات نشاسته دار، مانند نخودفرنگی و هویج
- برخی از میوه‌ها مانند سیب، پرتقال، گریپ‌فروت، هلو و گلابی
- لوبیا
- عدس
- نخود
همه این غذاهای با شاخص گلیسمی پایین به آهستگی قند را در خون آزاد می‌کنند که این امر به ثابت ماندن سطح قند خون کمک می‌کند. با ما همراه باشید تا در ادامه مقاله با قواعد بیشتری از رژیم دیابت بارداری آشنا شوید.
میوه‌ها چطور؟
اگر به دیابت بارداری دچار هستید باز هم می‌توانید میوه بخورید. فقط کافی است آن را به میزان متوسط بخورید. اگر نگران هستید یا می‌خواهید از کربوهیدرات‌های موجود در میوه‌ها آگاه باشید با یک متخصص تغذیه در این مورد مشورت کنید.
در ادامه به مصرف برخی میوه‌ها در صورت ابتلا به دیابت بارداری اشاره کرده‌ایم.
خواص عناب برای دیابت:
عناب می‌تواند قند خون را کاهش دهد و به‌طور بالقوه در درمان دیابت و سایر اختلالات متابولیک مفید است. برخی دانشمندان فکر می‌کنند توانایی کاهش قند خون عناب از غلظت بالای ویتامین A ناشی می‌شود که می‌تواند حساسیت به انسولین را بهبود بخشد. سایر تحقیقات به تاثیرات مثبت عناب بر آدیپونکتین، هورمون تنظیم‌کننده قند خون و سایر نشانگرهای متابولیکی اشاره دارند.
هندوانه و دیابت:
هندوانه اگر به مقدار کم مصرف شود می‌تواند برای افراد مبتلا به دیابت کم‌خطر باشد. بهتر است
در کنار غذاهایی که حاوی مقدار زیادی چربی مفید، فیبر و پروتئین هستند از هندوانه و سایر میوه‌های دارای شاخص گلیسمی پایین استفاده کنید.
خرما و دیابت:
خرما دارای شاخص گلیسمی پایین است و احتمال اینکه سطح قند خون شما را افزایش دهد کم است. بنابراین، خرما یک انتخاب مطمئن برای افراد مبتلا به دیابت است. با این حال لازم است در مصرف آن، تعادل را حفظ کنید و در هر بار، فقط یک یا دو خرما بخورید.
کدو حلوایی و دیابت:
کدو حلوایی شیرین نشده یک غذای سالم و غنی از مواد مغذی و ترکیباتی است که می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند چندین مطالعه بر روی حیوانات نشان داده است که کدو حلوایی ممکن است قند خون را کاهش دهد. همچنین مصرف آن به‌طور بالقوه مدیریت دیابت را بهبود می‌بخشد و در برخی موارد به کند شدن پیشرفت بیماری کمک می‌کند.
لبو و دیابت:
به نظر می‌رسد چغندر در هر شکلی که باشد ازجمله به شکل لبو می‌تواند برای افراد مبتلا به دیابت بسیار مفید باشد اما مهم است که همراه با شکر اضافه مصرف نشود. چغندر و لبو خطر عوارض شایع دیابت، ازجمله آسیب عصبی و آسیب به چشم را کاهش می‌دهد.
خوردن پروتئین بیشتر
خوردن پروتئین در کنار کربوهیدرات‌ها یا انتخاب غذاهای غنی از کربوهیدرات که پروتئین بدن را نیز تامین می‌کنند به تعادل سطح قند خون کمک می‌کند. زنان مبتلا به دیابت بارداری لازم است سعی کنند در رژیم دیابت بارداری خود غذاهای زیر را بگنجانند:
- ماهی، مرغ و بوقلمون
- تخم‌مرغ
- پنیر سویا
- لوبیا
- آجیل
- دانه
- کینوآ
- حبوبات
انتخاب چربی‌های اشباع‌نشده
چربی‌های اشباع‌نشده نیز بخشی از هر رژیم غذایی سالم است. نمونه‌هایی از چربی‌های اشباع‌نشده عبارت‌اند از:
- روغن زیتون
- روغن بادام‌زمینی
- آووکادو
- بیشتر آجیل‌ها و دانه‌ها
- ماهی سالمون
- ساردین
- ماهی تن
- دانه‌های چیا
میان وعده‌ها و وعده‌های غذایی
میان وعده‌ها برای پایدار نگه داشتن سطح قند خون عالی هستند. در صورت ابتلا به دیابت بارداری چند گزینه سالم برای میان وعده‌ها و وعده‌های غذایی وجود دارد که عبارت‌اند از:
- سبزیجات تازه یا منجمد. از سبزیجات می‌توان به صورت خام، بوداده یا بخارپز لذت برد. برای یک میان
وعده رضایت‌بخش، سبزیجات خام را با یک منبع پروتئین مانند هوموس یا پنیر همراه کنید. - املت‌های گیاهی درست‌شده با تخم‌مرغ کامل یا سفیده. تخم‌مرغ کامل منبع عالی بسیاری از مواد مغذی
است درحالی‌که سفیده بیشتر پروتئین بدن را تامین می‌کند. - بلغور جو دو سر با دانه کدوتنبل، نارگیل شیرین نشده و توت.
- میوه تازه همراه با یک مشت آجیل یا یک قاشق کره مغز آجیل.
- بوقلمون یا سینه مرغ. از خوردن پوست آن نترسید!
- ماهی پخته، به ویژه ماهی‌های چرب مانند ماهی قزل‌آلا.
- سیب‌زمینی شیرین برشته‌شده که با آووکادو و گوجه گیلاسی له‌شده سرو می‌شود.
- ماست یونانی شیرین نشده حاوی دانه‌های آفتابگردان، دارچین و سیب خردشده.
بارداری و دیابت | نکاتی مهم درباره بارداری در زنان دیابتی
رژیم دیابت بارداری شامل چه غذاهایی نیست؟
اگر باردار هستید و به خصوص اگر مبتلا به دیابت بارداری هستید لازم است از غذاهایی که سطح قند خون را بیش از حد افزایش می‌دهند اجتناب کنید. بنابراین، لازم است بدانید رژیم دیابت بارداری شامل چه غذاهایی نیست که در ادامه به آن‌ها اشاره شده است.
پرهیز از غذاهای قندی
وقتی افراد غذاهای قندی می‌خورند، به ویژه غذاهایی که تصفیه یا فرآوری شده‌اند، سطح قند خون آن‌ها افزایش می‌یابد. بنابراین، زنان مبتلا به دیابت بارداری باید حتی‌الامکان از مصرف غذاهای قندی پرهیز کرده و آن‌ها را محدود کنند. غذاهای قندی‌ای که لازم است از خوردن آن‌ها در هنگام ابتلا به دیابت بارداری اجتناب کنید عبارت‌اند از:
- کیک‌ها
- کلوچه‌ها
- آب‌نبات
- دسرها
- شیرینی خشک
- جوش‌شیرین
- بستنی
- آب‌میوه همراه با شکر
زنان مبتلا به دیابت بارداری می‌توانند از خوردن شیر و میوه به میزان متوسط لذت ببرند، حتی با اینکه شیر و میوه حاوی قندهای طبیعی هستند.
پرهیز از منابع مخفی قند و کربوهیدرات‌ها
برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها به‌طور واضح منبع قند یا کربوهیدرات نیستند. با این حال، آن‌ها هنوز هم ممکن است حاوی مقادیر بالقوه مضر از هر دو باشند. نمونه‌هایی از این غذاها عبارت‌اند از:
- غذاهای کاملا فرآوری شده
- برخی از چاشنی‌ها مانند چاشنی و سس گوجه‌فرنگی
- فست‌فودها
- الکل
درنهایت، اگر در دوران حاملگی به دیابت بارداری مبتلا شده‌اید لازم است بدانید که با رژیم غذایی مناسب و ورزش می‌توانید بارداری و زایمان سالمی داشته باشید. همچنین، علاوه بر نکاتی که در این مقاله مطرح شد حتما در مورد رژیم دیابت بارداری خود با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا دقیقا بدانید مصرف چه غذاهایی برای شما مناسب است و همچنین از چه غذاهایی لازم است اجتناب کنید.
