دیابت ملیتوس یا دیابت شیرین یا در اصطلاح عموم مرض قند خون، بیماری است که در آن سطح قند خون از حد طبیعی بالاتر می‌رود. دیابت دو نوع اصلی دارد. نوع ۱ که در آن هورمون انسولین ترشح نمی‌شود و نوع ۲ که گیرنده‌های انسولین دچار اختلال عملکرد شده و درنتیجه انسولین نمی‌تواند عملکرد مناسبی داشته باشد. اخیراً دانشمندان ارتباطی بین افزایش قند خون و احتمال بروز آلزایمر پیدا کرده اند. از این رو به آن دیابت نوع ۳ گفته می‌شود. در متن پیش رو قصد داریم شما را با دیابت نوع ۳ و ارتباط آن با آلزایمر آشنا کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- دیابت نوع ۳ چیست؟
- چه ارتباطی بین دیابت و آلزایمر وجود دارد؟
- چه عواملی احتمال ابتلا به آلزایمر و دیابت نوع ۳ را افزایش می‌دهند؟
- دیابت نوع ۳ یا آلزایمر چه علائمی دارد؟
- دیابت نوع ۳ چگونه تشخیص داده می‌شود؟
- دیابت نوع ۳ چگونه درمان می‌شود؟
- آیا دیابت نوع ۳ خطرناک است؟
دیابت نوع ۳ چیست؟
برخی دانشمندان بر این عقیده هستند که لازم است آلزایمر به عنوان دیابت نوع ۳ طبقه‌بندی شود. به این دلیل که فرضیه‌ای وجود دارد که آلزایمر به دنبال مقاومت به انسولین و اختلال عملکرد فاکتور رشد شبه انسولینی به ویژه در مغز رخ می‌دهد. علاوه بر این دیابت نوع ۳ درمواردی برای افرادی استفاده می‌شود که دیابت نوع ۲ داشته و هم‌اکنون تشخیص آلزایمر برایشان گذاشته شده است. با این حال دیابت نوع ۳ در بین محققین همچنان محل بحث است و برای پزشکان به عنوان یک تشخیص بالینی شناخته شده نیست.
چه ارتباطی بین دیابت و آلزایمر وجود دارد؟
به گفته کلینیک مایو دیابت نوع ۳ و ارتباط آن با آلزایمر شناخته شده است. برخی دانشمندان بر این عقیده هستند که مقاومت به انسولین در سلول‌های مغزی می‌تواند تحریک‌کننده آلزایمر باشد. برخی افراد از آلزایمر به عنوان دیابت مغز یاد می‌کنند. با این حال مسئله به همین سادگی نیست.
دیابت درمان نشده می‌تواند منجر به آسیب عروق خونی از جمله عروق خونرسان به مغز شود. بسیاری از مبتلایان به دیابت نوع ۲ از ابتلایشان به بیماری آگاه نبوده و این مسئله خود تشخیص و درمان آن را به تاخیر می‌اندازد. از این رو مبتلایان به دیابت نوع ۲ به ویژه افرادی که بیماری‌شان دیرتر تشخیص داده می‌شوند، بیشتر در معرض آسیب عروقی هستند.
از این رو دیابت یک ریسک فاکتور مهم برای زوال عقل یا دمانس عروقی تلقی می‌شود. زوال عقل عروقی می‌تواند یک تشخیص مستقل باشد و یا یک علامت هشداردهنده از ابتلا به آلزایمر باشد. با این حال نتایج این تحقیقات هنوز قطعی نبوده و احتیاج به بررسی‌های بیشتری دارد.علاوه بر این درحال حاضر موارد زیادی از آلزایمر وجود دارد که هیچ مقاومت به انسولینی در آن‌ها گزارش نشده است.
چه عواملی احتمال ابتلا به آلزایمر و دیابت نوع ۳ را افزایش می‌دهند؟
مطالعه‌ی دیابت نوع ۳ و ارتباط آن با آلزایمر نشان داده است که افراد مبتلا به دیابت نوع دو ،۶۰ درصد بیش از سایرین درمعرض ابتلا به آلزایمر یا سایر انواع دمانس از جمله دمانس عروقی هستند. همچنین زنان بیش از مردان درمعرض زوال عقل عروقی هستند.
سایر ریسک‌فاکتورهای مرتبط با آلزایمر و دیابت نوع ۳ شامل موارد زیر است:
- سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت
- فشار خون بالا
- ابتلا به چاقی یا اضافه وزن
- برخی بیماری‌های مزمن از قبیل سندرم تخمدان پلی کیستیک یا افسردگی
دیابت نوع ۳ یا آلزایمر چه علائمی دارد؟
علائم دیابت نوع ۳ همان علائم آلزایمر می‌باشد؛ از جمله:
- از دست دادن حافظه به نحوی که باعث مختل شدن عملکرد اجتماعی و فعالیت‌های روزمره فرد می‌شود
- عدم توانایی تکمیل وظایف خانوادگی
- قرار دادن اشیا در مکان‌های اشتباه
- اختلال در قضاوت
- تغییر ناگهانی در شخصیت
دیابت نوع ۳ چگونه تشخیص داده می‌شود؟
در ادامه دیابت نوع ۳ و ارتباط آن با آلزایمر باید گفت هیچ راه قطعی برای تشخیص دیابت نوع ۳ وجود ندارد. بیماری آلزایمر براساس موارد زیر تشخیص داده می‌شود:
- معاینه عصبی
- شرح حال
- تست‌های نورولوژیک
پزشک سوالات متعددی درباره علائم و سابقه خانوادگی‌تان می‌پرسد. روش‌های تصویربرداری از قبیل CT یا MRI هم به پزشک در ارزیابی عملکرد مغزی کمک می‌کنند. علاوه بر این درصورتی که علائمی از دیابت داشته باشید اما هنوز برایتان تشخیص دیابت نگذاشته باشند، پزشک ممکن است آزمایش خون جهت اندازه‌گیری قند خون ناشتا و یا HA1C درخواست کند.
درصورت ابتلا به دیابت نوع ۲ لازم است به موقع درمان آن را آغاز کنید تا از بروز عوارض احتمالی آن به موقع پیشگیری کنید.
ارتباط بین دیابت و بیماری کلیوی در چیست؟
دیابت نوع ۳ چگونه درمان می‌شود؟
درمان دیابت نوع ۳ با اصلاح سبک زندگی اعم از رعایت رژیم غذایی سالم و انجام منظم ورزش آغاز می‌شود. موارد زیر نیز کمک‌کننده هستند:
- اگر اضافه وزن دارید،کاهش ۵ تا ۷ درصد از وزن بدنتان می‌تواند به کنترل قند خون و پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها کمک کند.
- درصورتی که سیگار می‌کشید،لازم است که آن را ترک کنید.
- رژیم غذایی را انتخاب کنید که سرشار از میوه‌ها و سبزیجات باشد.
- درصورتی که برای درمان دیابت نوع ۲ یا آلزایمر دارویی مصرف می‌کنید،داروهایتان را طبق توصیه پزشک به دقت مصرف کنید.
آیا دیابت نوع ۳ خطرناک است؟
در مقاله دیابت نوع ۳ و ارتباط آن با آلزایمر در مورد خطرناک بودن آن صحبت می‌کنیم. دیابت نوع ۳ اصطلاحی است که برای توصیف آلزایمر متعاقب مقاومت به انسولین در مغز به کار برده می‌شود. بنابراین میزان خطر آن با عوامل متعددی از جمله درمان دیابت و شدت زوال عقل مرتبط است.
برخی مطالعات نشان داده است که درصورت کنترل صحیح دیابت با استفاده از رژیم غذایی،ورزش و داروهای تجویزی می‌توانید خطر پیشرفت آلزایمر یا دمانس عروقی را کاهش دهید؛ با این حال این مسئله همچنان نیاز به تحقیقات بیشتری دارد. همچنین فراموش نکنید که بیماری هر چه زودتر درمان شود، عوارض احتمالی آن کمتر است.
به گفته کلینیک مایو امید به زندگی در مبتلایان به آلزایمر بین ۳ تا ۱۱ سال می‌باشد. با این حال دیده شده که برخی بیش از ۲۰ سال نیز پس از تشخیص زندگی می‌کنند.
نکته پایانی درباره دیابت نوع ۳ و ارتباط آن با آلزایمر
درصورتی که دیابت نوع ۲ دارید، کارهای زیادی هستند که با انجام آن‌ها می‌توانید خطر ابتلا به دیابت نوع ۳ را کاهش دهید. از جمله:
- سعی کنید حداقل ۴ روز در هفته هر بار به مدت ۳۰ دقیقه ورزش کنید.
- غذاهای سالم را در رژیم غذایی خود در اولویت قرار دهید.
- قند خونتان را به دقت و طبق توصیه پزشک ارزیابی کنید.
- داروهای تجویزی را به دقت مصرف کنید.
- مراقب سطح کلسترول یا چربی خونتان باشید.
- وزنتان را در محدوده طبیعی حفظ کنید.
