در پاسخ به این سؤال که چسبندگی رحم چیست می توان گفت که این چسبندگی که به آن سندرم آشرمن نیز گفته می شود، یک وضعیت پزشکی است که در آن بافت های داخلی رحم به یکدیگر چسبیده و اتصال می یابند. این وضعیت ممکن است باعث مشکلات جدی در سیستم تناسلی زنان شده و می تواند در حرکت عضلات رحم و تخمک های آزاده شده از تخمدان ها محدودیت ایجاد کند.
______________________________________________________________________
بیشتر بخوانید: عفونت رحم چیست ؟
______________________________________________________________________
علائم چسبندگی رحم
آیا می‌دانید نشانه های چسبندگی رحم چیست؟ این نشانه ها به صورت شدید یا خفیف بوده و به میزان چسبندگی آن بستگی دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
- اختلال در چرخه تخمک ریزی: چسبندگی می تواند باعث تغییرات در چرخه تخمک ریزی و عادت های پریودی شود.
- درد در زمان رابطه جنسی (دیسپارونی): چسبندگی ها ممکن است باعث درد و عدم راحتی در زمان ارتباط جنسی شوند.
- احساس تورم و فشار در منطقه لگنی: برخی افراد ممکن است به طور مداوم احساس تورم و فشار در منطقه پایین لگن احساس کنند.
- ناباروری (عدم توانایی باروری): این بیماری می تواند باعث اختلالات در فرآیند تخمک‌گذاری، جذب تخمک توسط لوله های تخمکی، و آزادی تخمک در رحم شده و باعث کاهش احتمال باروری بشود.
- ناباروری (عدم توانایی باروری): این بیماری می تواند باعث اختلالات در فرآیند تخمک گذاری، جذب تخمک توسط لوله های تخمکی، و آزادی تخمک در رحم شده و باعث کاهش احتمال باروری بشود.
- درد شدید پریودی (دوره‌ای): درد های شدیدی که با پریود (قاعدگی) همراه هستند ممکن است نشانه ی وجود چسبندگی رحم باشند. این درد ها معمولاً از حد طبیعی بیشتر بوده و با مشکلات دیگر همراه هستند.
- درد شکمی و لگنی: چسبندگی های رحم معمولاً با درد‌های شدید در منطقه تخمک‌گذاری و لگن همراه هستند. درمان این وضعیت ممکن است شامل جراحی و مداخلات پزشکی باشد که با عوارض و درد‌های مرتبط با درمان همراه خواهد بود.
انواع چسبندگی رحم
چسبندگی رحم بسته به شدت و میزان گسترش آن ها به چندین نوع تقسیم می شود. این تقسیم‌بندی عمدتاً بر اساس آسیب ها و اتصالات بافت های داخلی زنانه، به ویژه بین رحم، تخمدان ها و سایر بافت های لگنی، اتفاق می افتد. در زیر، انواع معمول چسبندگی رحم طبق شدت آن ها آورده شده است:
- خفیف
- متوسط
- شدید
چسبندگی خفیف رحم
در این نوع چسبندگی، اتصالات بین بافت ها به صورت خفیف و محدود ایجاد می شوند. این نوع بیماری می تواند، علائمی مانند درد خفیف پریود یا درد در زمان رابطه جنسی را به وجود آورد. البته معمولاً به راحتی قابل مدیریت است و به وسیله تغییرات در رفتارهای زندگی، داروها یا درمان های غیرجراحی بهبود می یابد.
چسبندگی متوسط رحم
در این چسبندگی، اتصالات بین بافت ها بیشتر بوده و مناطق گسترده تری از لگن درگیر است. درد شدید تر و مزاحم تر، اختلالات در تخمک‌ریزی و ناباروری می تواند از عوارض این مدل چسبندگی باشد. درمان این نوع معمولاً به کمک داروها، جراحی لاپاروسکوپی یا ترکیبی از این دو انجام می شود.
چسبندگی شدید رحم
در این نوع بیماری، اتصالات بین بافت ها به صورت گسترده تری شکل گرفته و می تواند باعث محدودیت های جدی در حرکت و عملکرد رحم و تخمدان ها شود. درد شدید، ناباروری و اختلالات در سیستم تناسلی از جمله عوارض این مشکل بوده که به معنی چسبندگی رحمی شدید هستند. در این موارد، اغلب نیاز به جراحی لاپاروسکوپی یا جراحی باز است تا اتصالات موجود جدا شوند و بافت ها به حالت طبیعی خود باز گردند.
عوارض چسبندگی رحم
از آنجائیکه این بیماری تأثیرات گسترده‌ای بر روی سلامتی زنان دارد، می تواند در جوانب مختلفی از زندگی آن ها مشهود باشد. در ادامه به بررسی این که عوارض چسبندگی رحم چیست، می پردازیم:
- تأثیر بر روابط جنسی: درد در هنگام رابطه جنسی می تواند تأثیر منفی بر روابط و کیفیت زناشویی داشته باشد.
- عوارض دوران بارداری: اگر در دوران بارداری چسبندگی های رحم وجود داشته باشد، ممکن است منجر به خطراتی مانند درد شدید در طول دوران بارداری شود.
- تغییر در نوع خونریزی: این وضعیت می تواند باعث خونریزی های غیرعادی و شدید تر یا کمتر از حد معمول در دوره قاعدگی شده که منجر به ناراحتی و کاهش کیفیت زندگی زنان می شود.
- نیاز به مراقبت پزشکی دقیق: بیماران با این مشکل نیاز به مراقبت پزشکی دقیق تر دارند. درمان ها و پیگیری های مکرر می تواند نیازمندی های زمانی و مالی را افزایش دهد.
- عوارض روحی و روانی: درد‌ها و مشکلات مرتبط با بیماری می تواند تأثیرات منفی بر روحیه زنان داشته باشد. افراد ممکن است به دلیل درد و مشکلات در باروری با استرس و اضطراب روبرو شوند.
علل ایجاد چسبندگی رحم
علت چسبندگی رحم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سابقه عفونت‌های تناسلی: سابقه عفونت های تناسلی مانند کلامیدیا یا گونوره یکی دیگر از عواملی است که باعث این بیماری می شود.
- آرتروزکیت‌ها: وجود آرتروزکیت ها یا تومور های خود ساخته شده توسط بافت های رحم می تواند یکی از دلایل ایجاد نقاط چسبنده باشد.
- التهاب: التهاب های پلورال (پریتونیت) که ناشی از عفونت های رحمی یا سایر عوامل است، می تواند منجر به ایجاد چسبندگی های رحم شود.
- اختلالات هورمونی: اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) نیز می تواند باعث افزایش خطر ایجاد چسبندگی های رحم شوند.
- آسیب به بافت‌ها: آسیب به بافت های رحم به علت عوامل مختلف مانند تراشیدگی ها، تروماها یا جراحی های نامناسب می تواند منجر به ایجاد نقاط چسبندگی شود.
- عمل جراحی: جراحی های رحم مانند سزارین، عمل های استئوپروزیوم (جراحی درمان توأم‌ها) یا جراحی‌های دیگر می توانند باعث ایجاد نقاط چسبیده بین بافت های رحم شوند.
عوامل تشدید چسبندگی رحم
ممکن است این پرسش در ذهن شما ایجاد شود که علل تشدید چسبندگی رحم چیست. شایع ترین عوامل چسبندگی که بیماران معمولاً در معرض آن هستند شامل:
- میومکتومی شکمی
- اندومتریت یا عفونت آندومتر
- سقط از دست رفته، سقط ناقص و جفت باقی مانده
- اقدامات داخل رحمی مانند کورتاژ رحم، میومکتومی هیستروسکوپی و برداشتن سپتوم رحم به روش هیستروسکوپی
چسبندگی رحم و بارداری
به طور کلی بیمارانی که دچار چسبندگی خفیف تا متوسط هستند به طور تقریبی 70 تا 80 درصد شانس بارداری موفقیت آمیز را داشته و اختلالات دوره قاعدگی و عملکرد تخمک ریزی در آن ها بهبود می یابد.
در مورد افرادی که چسبندگی رحم شدید دارند این شانس به 20 تا40 درصد کاهش یافته و می توانند پس از درمان بارداری موفق داشته باشند.
تشخیص چسبندگی رحم
تشخیص چسبندگی داخل رحم اغلب از طریق روش های تصویربرداری مانند سونوگرافی تشخیصی (آلتراسونوگرافی)، هیستروسکوپی (مشاهده داخل رحم با دوربین)، لاپاروسکوپی (مشاهده داخل شکم با دوربین) و در برخی موارد، روش های تشخیصی دیگری مثل هیستروسکوپی انجام می شود. این روش ها به پزشک کمک می‌کنند تا وجود و میزان چسبندگی رحم را تشخیص داده و اقدامات درمانی مناسب را مشخص کند.
درمان چسبندگی رحم
روش درمان چسبندگی رحم متناسب با شرایط و شدت بیماری متفاوت است. ممکن است داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و داروهای هورمونی مانند دارو های پیشگیری از بارداری به منظور کنترل علائم و تسکین درد مورد استفاده قرار گیرند. تمرینات فیزیکی نیز می‌توانند به بهبود جریان خون در منطقه تناسلی و کاهش چسبندگی ها کمک کنند.
در برخی موارد، از هیستروسکوپی برای از بین بردن چسبندگی ها و بافت های نامناسب در داخل رحم استفاده می شود. زمانی که مشکل شدیدتر است، جراحی لاپاروسکوپی (که به صورت مینیمالی‌تیک انجام می‌شود) ممکن است برای جدا سازی بافت های چسبنده و بازسازی ساختار ها انجام شود. در صورتی که چسبندگی‌ها باعث مشکلات باروری شده باشند، روش های درمانی مخصوص باروری مانند IUI و IVF ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
پیشگیری از چسبندگی رحم
برای پیشگیری از چسبندگی رحم، می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- کنترل التهاب‌ها: درمان به موقع التهاب های تناسلی یا رحمی می‌تواند از ایجاد چسبندگی جلوگیری کند.
- مراقبت‌های تناسلی: از مراقبت های منظم و بهداشتی منطقه تناسلی استفاده کرده و در صورت وجود علائم نگران کننده به پزشک مراجعه کنید.
- مراقبت‌های پس از عمل جراحی: درصورت انجام جراحی، دستورات پزشک را به دقت دنبال کرده تا از ایجاد چسبندگی های بیشتر جلوگیری کنید.
شانس ابتلا به چسبندگی رحم در چه کسانی بیشتر است؟
شانس ابتلا به چسبندگی رحم در افرادی که سابقه عمل جراحی دارند بیشتر است. همچنین امکان ایجاد این مشکل در افرادی که سابقه انواع عفونت ها، مانند عفونت های پلورال (پریتونیت) و عفونت های تناسلی متعدد دارند نسبت دیگر اشخاص بیشتر است. عوامل هورمونی نامتعادل از دیگر دلایلی است که در صورت ابتلا شدن به آن‌ها، شانس ابتلا به چسبندگی رحم در افراد افزایش پیدا می کند.
برای چسبندگی رحم چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
زمان مناسب برای مراجعه به پزشک در مورد این بیماری، وقتی است که شما علائم یا عوارضی غیرطبیعی دارید. در این صورت، بهترین راه حل این است که به صورت منظم به یک کلینیک تخصصی با پزشکان فوق تخصص در این زمینه مراجعه کنید. این پزشکان می توانند به شما کمک کنند تا به‌درستی متوجه شوید که چسبندگی رحم چیست و چه علائمی دارد.
کلینیک دیابت و غدد یکی از بهترین گزینه ها برای مراجعه و مشاوره در مورد این بیماری است. شما می توانید بدون مراجعه حضوری و صرف وقت، به صورت آنلاین از خدمات بهترین پزشکان فوق تخصص و اساتید دانشگاه علوم پزشکی و شهیدبهشتی بهره برده و مشکل خود را رفع کنید.
