در این مقاله از مجله سلامت کلینیک غدد تهران با تاثیر تغذیه در آکنه آشنا خواهید شد.
آکنه یک بیماری شایع پوستی است که اغلب در دوران بلوغ شروع می‌شود و به‌ویژه در سنین 12 تا 24 سالگی رایج است. آکنه می‌تواند باعث چربی پوست و انواع مختلفی از ضایعات ازجمله جوش صورت شود. علائم آن از خفیف تا شدید متغیر است و می‌تواند بر کیفیت زندگی افراد تاثیر بگذارد.
اگرچه در حال حاضر هیچ درمانی برای آکنه وجود ندارد اما مصرف داروهای تجویزشده توسط پزشک همراه با اصلاح رژیم غذایی یا اصلاح تغذیه در آکنه می‌تواند در بهبود آن نقش بسیار زیادی داشته باشد. در ادامه با باید و نبایدهای تغذیه در آکنه آشنا می‌شوید اما قبل از آن لازم است در مورد این بیماری بیشتر بدانید.
آکنه چیست؟
آکنه یک مشکل پوستی است که می‌تواند باعث چندین نوع برجستگی در سطح پوست شود. این برجستگی‌ها می‌توانند در هر نقطه از بدن ایجاد شوند اما بیشتر در قسمت‌های زیر بروز پیدا می‌کنند:
- صورت
- گردن
- پشت
- شانه‌ها
هنگامی‌که منافذ پوست با سلول‌های مرده، باکتری‌ها یا هردوی آن‌ها مسدود شود آکنه ایجاد می‌شود. این انسداد همچنین هنگامی تولید می‌شود که بدن بیش‌ازحد لازم سبوم تولید کند. سبوم، چربی‌ای است که برای پیشگیری از خشک شدن پوست، تولید می‌شود. مسدود شدن منافذ می‌تواند منجر به التهاب شود و درنتیجه جوش و سایر انواع ضایعات پوستی را ایجاد کند.
در دوران بلوغ، بدن میزان بیشتری از هورمون فاکتور رشد شبه انسولین ۱ (IGF-1) تولید می‌کند که مطالعات نشان می‌دهند این هورمون می‌تواند تولید سبوم را افزایش دهد و آکنه را تشدید کند. برخی غذاها نیز می‌توانند سطح IGF-1 را افزایش دهند. اجتناب از این غذاها می‌تواند علائم آکنه را بهبود ببخشد و از بروز این بیماری جلوگیری کند. در ادامه با باید و نبایدهای تغذیه در آکنه بیشتر آشنا خواهید شد.
مصرف چه غذاهایی به بهبود آکنه کمک می‌کند؟
همانطور که مطرح شد اگرچه اصلاح رژیم غذایی به درمان آکنه کمک نمی‌کند اما می‌تواند علائم آن را بهبود ببخشد. در این زمینه لازم است بدانید چه مواد معدنی و ویتامین‌هایی در این شرایط برای بدن لازم است و این مواد مغذی در چه مواد غذایی‌ای یافت می‌شوند. در ادامه به این موضوع با جزئیات بیشتری پرداخته شده است.
مواد مغذی مفید برای آکنه
مواد مغذی مفید برای آکنه شامل روی، ویتامین‌های A و E و همچنین آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب امگا 3 هستند که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید.
روی
مطالعات نشان می‌دهد خوردن غذاهای غنی از روی ممکن است در پیشگیری و درمان آکنه مفید باشد. غذاهایی که غنی از روی هستند عبارت‌اند از:
- دانه کدوتنبل
- بادام‌هندی
- گوشت گاو
- بوقلمون
- کوینو
- عدس
- غذاهای دریایی مانند صدف و خرچنگ
روی یک ماده معدنی در رژیم غذایی است که در رشد پوست و همچنین تنظیم متابولیسم و سطح هورمون‌ها اهمیت زیادی دارد. محققان دریافتند که سطح پایین روی با موارد شدیدتر آکنه ارتباط دارد و برای درمان افرادی که به آکنه شدید مبتلا هستند مقدار روی در رژیم غذایی باید به 40 میلی‌گرم در روز افزایش پیدا کند.
ویتامین‌های A و E
مطالعات نشان می‌دهند که سطح پایین ویتامین‌های A و E در بدن نیز با موارد شدید آکنه ارتباط دارد. درنتیجه، افزایش مصرف غذاهای حاوی این ویتامین‌ها می‌تواند آکنه را بهبود ببخشد. لازم به ذکر است که قبل از مصرف هرگونه مکمل لازم است با پزشک خود مشورت کنید زیرا میزان زیاد ویتامین A در بدن می‌تواند سمی باشد.
آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب امگا 3
امگا 3 نوعی چربی است که در گیاهان خاص و منابع پروتئینی حیوانی مانند ماهی و تخم‌مرغ یافت می‌شود. آنتی‌اکسیدان‌ها مواد شیمیایی هستند که سموم آسیب‌رسان را در بدن خنثی می‌کنند. تصور می‌شود که امگا 3 و آنتی‌اکسیدان‌ها با هم التهاب را کاهش می‌دهند. مطالعات نشان می‌دهند که افزایش مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب امگا 3 به بهبود آکنه کمک می‌کند.
غذاهای مفید برای آکنه
مصرف غذاهایی که شاخص گلیسمی آن‌ها پایین است و از کربوهیدرات‌های پیچیده تشکیل شده‌اند می‌تواند آکنه را بهبود ببخشد. این غذاها شامل موارد زیر هستند:
- غلات کامل
- حبوبات
- میوه‌ها و سبزیجات فرآوری‌نشده
همچنین همانطور که مطرح شد غذاهای حاوی مواد مغذی زیر برای پوست مفید هستند زیرا التهاب را کاهش می‌دهند:
- ماده معدنی روی
- ویتامین A و E
- آنتی‌اکسیدان‌ها
با توجه به این موضوع، برخی از گزینه‌های غذایی مناسب برای پوست شامل موارد زیر هستند:
- میوه‌ها و سبزیجات زرد و نارنجی مانند هویج، زردآلو و سیب‌زمینی شیرین
- اسفناج و سایر سبزیجات دارای برگ سبز تیره
- گوجه‌فرنگی‌ها
- بلوبری
- نان گندم کامل
- برنج قهوه‌ای
- کوینو
- بوقلمون
- دانه کدوتنبل
- لوبیا، نخود و عدس
- ماهی قزل‌آلا، ماهی خال‌مخالی و انواع دیگر ماهی‌های چرب
- آجیل و خشکبار
لازم به ذکر است که بدن هر فردی متفاوت است و بعضی از افراد با خوردن برخی غذاها به آکنه بیشتری دچار می‌شوند؛ بنابراین، مهم است که تحت نظارت پزشک خود بررسی کنید تا ببینید کدام‌یک از غذاها برای شما مفیدتر هستند. همچنین، هنگام برنامه‌ریزی برای رژیم غذایی، همیشه آلرژی‌ها و حساسیت‌های غذایی خود را در نظر داشته باشید. در ادامه با باید و نبایدهای تغذیه در آکنه بیشتر آشنا خواهید شد.
در صورت ابتلا به آکنه، از مصرف چه غذاهایی باید اجتناب کنید؟
بر طبق مطالعات غذاهای زیر به‌احتمال‌زیاد سطح IGF-1 را در بدن افزایش می‌دهند و درنتیجه می‌توانند آکنه را تشدید کنند:
- محصولات لبنی
- غذاهایی با شاخص گلیسمی (GI) و بار گلیسمی (GL) بالا
اندازه‌گیری شاخص گلیسمی تعیین می‌کند که یک نوع غذا می‌تواند چقدر قند خون را بالا ببرد و همچنین سرعت افزایش قند خون توسط آن غذا چقدر است. بار گلیسمی به شما کمک می‌کند که انواع غذا با شاخص‌های گلیسمی و اندازه‌های متفاوت را با یکدیگر مقایسه کنید. شاخص گلیسمی به‌صورت زیر محاسبه می‌شود:
100/ مقدار کربوهیدرات در هر بخش (برحسب گرم) × GI = GL
به‌عنوان یک قاعده کلی، غذاهای فراوری‌شده، دارای GI و GL بالاتری هستند. بر طبق گزارش انجمن دیابت آمریکا، موارد زیر نمونه‌هایی از غذاهای با GI بالا هستند:
- نان، به‌خصوص نان سفید و نان شیرین
- غلات صبحانه شیرین، مانند آن‌هایی که دارای پوسته ذرت، برنج پف‌کرده و پوسته سبوس هستند
- غلات فوری، مانند بلغور جو دوسر و ذرت پوست‌کنده
- برخی از میوه‌ها و سبزیجات، ازجمله خربزه، آناناس، کدوتنبل و سیب‌زمینی
- پاستاهای غنی‌شده، مانند پاستای برنجی
- برنج دانه کوتاه سفید
- غذاهای میان‌وعده‌ای مانند چوب‌شور، کیک برنجی و ذرت بوداده
نمونه‌هایی از محصولات لبنی در این زمینه، شامل شیر، پنیر، بستنی و ماست است؛ بنابراین، اجتناب از این مواد غذایی می‌تواند برای برخی از افراد مبتلا به آکنه مفید باشد. بااین‌حال، آکادمی پوست آمریکا (AAD) مطرح می‌کند که پرهیز از غذاهای با شاخص گلیسمی بالا می‌تواند مفیدتر از پرهیز از محصولات لبنی باشد.
خوردن شکلات نیز ممکن است علائم آکنه را بدتر کند. این مسئله احتمالا نتیجه قند بالای شکلات است. بااین‌حال، نتایج یک مطالعه نشان داد که شکلات تلخ 100 درصد نیز ممکن است علائم آکنه را در مردان جوان تشدید کند. در حال حاضر، شواهد کمی در این مورد وجود دارد که غذاهای پرچرب باعث آکنه می‌شوند. درواقع، غدد چربی بیش‌فعال باعث پوست چرب می‌شوند نه چربی و روغن موجود در غذا.
درنهایت، مطالعات نشان می‌دهند که برخی غذاها می‌توانند آکنه را بهبود ببخشند و باعث سلامت پوست شوند. بااین‌حال، هیچ درمان قطعی‌ای برای آکنه وجود ندارد. قبل از هرگونه تغییر در رژیم غذایی و اصلاح تغذیه در آکنه، لازم است با پزشک صحبت کنید تا مطمئن شوید که تغییر رژیم غذایی به سلامت شما آسیب نمی‌رساند. به نظر می‌رسد بهترین توصیه در مورد نحوه تغذیه در مقابله با آکنه، داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل همراه با مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، منابع سالم پروتئین و غلات کامل است.
