تصور کنید یک روز صبح از خواب بیدار می‌شوید و می‌بینید که چند تا جوش ریز و درشت این سو و آن سوی صورتتان درآمده است؛ هیچکس با دیدن این منظره خوشحال نمی‌شود. به ویژه اگر رخداد مهمی مثل یک مهمانی یا قرار ملاقات را در پیش داشته باشید. اغلب افراد در این وضعیت و موقعیت به صرافت این می‌افتند که هر چه سریع‌تر جوش‌های صورتشان را درمان کنند.
در متن پیش رو قصد داریم شما را با روش‌های درمان جوش صورت آشنا کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- جوش یا آکنه به چه علت رخ می‌دهد؟
- چطور بهترین درمان را برای جوش صورت انتخاب کنید؟
- جوش صورت چگونه درمان می‌شود؟
- درمان‌های خانگی و اصلاح سبک زندگی در جوش صورت
مطابق آمار سالانه حدود ۵۰ میلیون نفر در ایالات متحده آمریکا با جوش صورت درگیر می‌شوند. علیرغم این که جوش صورت شایع‌ترین مشکل پوستی در جهان است٬ با این حال شیوه درمانی مناسب برای آن همچنان جای بحث دارد.
موارد خفیف تا متوسط جوش صورت اغلب به داروهای بدون نسخه (OCT) و درمان‌های موضعی پاسخ می‌دهند. این در حالی است که موارد شدید نیاز به درمان‌های پیچیده‌تر و نسخه‌ی پزشک دارند.
جوش یا آکنه به چه علت رخ می‌دهد؟
جوش اغلب زمانی ایجاد می‌شود که مخلوطی از چربی٬ باکتری و سلول‌های مرده پوستی در فولیکول مو گیر می‌افتند. هر سوراخی در سطح پوست یک ورودی برای فولیکول مو است که حاوی مو و غدد چربی است. در حالت طبیعی چربی تولیدشده در این غده از فولیکول خارج شده و به سطح پوست راه پیدا می‌کند. با این حال درصورتی که این سیر طبیعی به درستی طی نشود٬ شرایط لازم برای ایجاد آکنه فراهم می‌شود.
داروهایی که برای درمان آکنه تجویز می شود
چطور بهترین درمان را برای جوش صورت انتخاب کنید؟
انتخاب درمان مناسب برای جوش صورت به نوع و نیز شدت جوش یا آکنه بستگی دارد. از آنجایی که درمان‌های جوش صورت بسیار متنوع هستند٬ لازم است برای انتخاب بهترین آن با یک متخصص پوست در این باره مشورت کنید. پزشک در قدم اول پوست شما را معاینه کرده و نوع نوع آکنه را مشخص می‌کند:
- خفیف غیرالتهابی که سرسفید و یا سرسیاه هستند.
- التهابی متوسط که شامل پاپول و پوسچول هستند.
- شدید التهابی که شامل کیست و ندول هستند.
جوش‌های غیرالتهابی اغلب با درمان‌های بدون نسخه نظیر سالیسیلیک اسید و بنزویل پروکساید قابل درمان هستند. اما جوش‌های التهابی نیاز به درمان‌های تخصصی‌تر زیرنظر یک متخصص پوست دارند.
با وجود این که پاپول و پوسچول ممکن است با داروهای OCT برطرف شوند٬اما ممکن است جای آن‌ها بر روی صورت بماند؛ از این رو لازم است برای درمان آن‌ها با یک متخصص پوست و مو مشورت کنید.
جوش صورت چگونه درمان می‌شود؟
درصورتی که چند هفته درمان‌های سرپایی جوش صورت را دنبال کردید و نتیجه مناسب را دریافت نکردید٬ لازم است در این باره با یک متخصص پوست و مو مشورت کنید. متخصص پوست می‌تواند در موارد زیر به شما کمک کند:
- کنترل آکنه یا جوش
- جلوگیری از ایجاد اسکار یا زخم دائمی ناشی از جوش صورت
- از بین بردن اسکار جوش تا حد امکان
درمان‌های جوش صورت از طریق کاهش تولید چربی پوست و یا برطرف کردن عفونت باکتریایی عمل می‌کنند. اغلب درمان‌های جوش صورت نیاز به ۶ تا ۸ هفته دارند تا اثر کنند. برای درمان کامل گاها ممکن است ماه‌ها تا سال‌ها زمان لازم باشد.
درمان‌های موضعی جوش صورت
رایج‌ترین درمان‌های موضعی جوش صورت شامل موارد زیر است:
رتینوئید و داروهای مشابه رتینوئید
داروهایی که حاوی رتینوئیک اسید و یا ترتینوئین هستند٬ اغلب انتخاب مناسبی برای درمان موارد خفبف جوش صورت هستند. این داروها به صورت ژل٬لوسیون و یا پماد دردسترس هستند. ترتینوئین٬آداپالن و تازاروتن از جمله مثال‌های این دسته دارویی هستند. لازم است این داروها را عصرها استفاده کنید و با ۳ بار در هفته شروع کنید تا زمانی که بدن به مصرف آن عادت کند. ترتینوئین را همزمان با بنزوئیل پروکساید مصرف نکنید.
رتینوئیدهای موضعی ممکن است حساسیت پوست را به نور خورشید افزایش داده و منجر به خشکی و قرمزی پوست به ویژه در پوست‌های رنگی شود.
آنتی‌بیوتیک‌ها
این داروها با کشتن باکتری‌ها و کاهش قرمزی و التهاب به درمان جوش صورت کمک می‌کنند. در ماه‌های اول درمان پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک و رتینوئید را همزمان با هم برایتان تجویز کند. آنتی‌بیوتیک اغلب همزمان با بنزوئیل پروکساید تجویز می‌شود تا مقاومت آنتی‌بیوتیکی ایجاد نشود. کلیندومایسین و اریترومایسین از جمله مثال‌های این گروه درمانی هستند.
آزلائیک اسید و سالیسیلیک اسید
آزلائیک اسید دارای خواص آنتی‌باکتریال است. کرم یا ژل ۲۰ درصد آن درصورتی که دو بار در روز استفاده شود٬ از اغلب درمان های آکنه موثرتر است. علاوه بر این در دوران بارداری و شیردهی انتخاب مناسبی است. همچنین به درمان تغییر رنگی که به دنبال برخی جوش‌های صورت ایجاد می‌شود٬ کمک می‌کند. قرمزی و حساسیت پوست از جمله عوارض این دارو است.
سالیسیلیک اسید به پیشگیری از مسدود شدن فولیکول مو کمک می‌کند. با این حال مطالعات محدودی برای اثربخشی این دارو در حال حاضر دردسترس است.
داپسون
در افرادی که جوش‌های التهابی دارند٬ توصیه می‌شود که دو بار در روز داپسون مصرف کنند. این دارو به ویژه برای زنان موثر است. خشکی و قرمزی پوست از جمله عوارض این دارو است.
تحقیقات بیشتری برای ارزیابی اثربخشی سایر داروها نظیر زینک٬ سولفور٬ نیکوتینامید٬ رزورکینول٬ سولفاستامیدسدیم نیاز است.
داروهای خوراکی
آنتی‌بیوتیک
برای درمان جوش‌های متوسط تا شدید ممکن است نیاز به آنتی‌بیوتیک خوراکی داشته باشید. معمولا درمان خط اول در این موارد یک تتراسایکلین یا ماکرولید است. ماکرولید معمولا در افرادی تجویز می‌شود که نمی‌توانند تتراسایکلین مصرف کنند؛ مثل زنان باردار و یا کودکان زیر ۸ سال.
داروهای ترکیبی پیشگیری از بارداری
این داروها در زنانی که قصد پیشگیری از بارداری دارند انتخاب مناسبی است. داروهای ترکیبی حاوی استروژن و پروژسترون هستند. برای دریافت پاسخ درمانی از این داروها عموما لازم است چند ماه صبر کنید؛ از این رو بهتر است در این مدت از داروهای دیگر هم برای درمان جوش استفاده کنید.
داروهای ضدآندروژن
داروی اسپیرونولاکتون از جمله داروهای ضدآندروژنی است که در زنان برای درمان جوش صورت تجویز می‌شود. حساسیت سینه‌ها و پریودهای دردناک از جمله عوارض این داروهاست.
ایزوترتینوئین
ایزوترتینوئین یکی از مشتقات ویتامین آ است. این دارو در افرادی تجویز می‌شود که جوش‌هایشان به سایر درمان‌ها پاسخ نداده باشد.
درمان‌های خانگی و اصلاح سبک زندگی در جوش صورت
جوش‌های خفیف و متوسط را می‌توانید با داروهای بدون نسخه و تکنیک‌های مراقبت از پوست درمان کنید:
- نواحی درگیر را با یک پاک‌کننده به آرامی بشوئید.
- از محصولات بهداشتی درمانی جوش صورت برای برطرف کردن چربی بیش از حد پوست و تقویت لایه‌برداری استفاده کنید.
- پوستتان را در برابر نور خورشید محافظت کنید.
- از فشار دادن یا لمس کردن نواحی جوش پرهیز کنید.
نکته پایانی
درمان جوش صورت به ویژه در موارد شدید زمانبر است؛از این رو پس از انتخاب درمان مناسب لازم است توصیه‌های پزشک خود را به دقت پیگیری کرده و تا رسیدن به پاسخ درمانی مناسب صبر کنید.
برای پیشگیری از باقی ماندن جای جوش بر روی صورت لازم است به موقع با یک متخصص پوست و مو مشورت کنید.
