مدیریت صحیح قند خون یک هدف هر روزه برای مبتلایان به دیابت نوع 1 و نوع 2 است. علی‌رغم این که مصرف قند، خود باعث ابتلا به دیابت نمی‌شود؛ اما محدودیت مصرف آن برای کنترل هر دو نوع دیابت ضرورت دارد. رژیم غذایی سالم و انجام منظم ورزش هم برای کنترل هر دو نوع دیابت ضروری هستند.در متن پیش رو قصد داریم تاثیر نوشابه بر دیابت را بررسی کنیم:
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- نوشابه رژیمی و دیابت
- مختصری درباره افزودنی‌های نوشابه‌های رژیمی
- نوشابه‌های رژیمی چه خطراتی دارند؟
- آسپارتام و دیابت
- مزایا و معایب نوشیدنی‌های رژیمی در مبتلایان به دیابت
- جایگزین‌های نوشابه‌های رژیمی در مبتلایان به دیابت
نوشابه رژیمی و دیابت
از تاثیر نوشابه بر دیابت می‌توان به موارد زیادی اشاره کرد. چاقی و اضافه‌وزن از عواملی هستند که احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهند. به گفته سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) حدود یک‌سوم افراد بالغ در ایالات متحده آمریکا مبتلا به چاقی هستند که خود با ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط است. علاوه بر این، مصرف نوشیدنی‌های شیرین خود می‌تواند احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد. درصورتی که قصد کاهش وزن دارید، ممکن است نوشابه رژیمی را انتخاب کرده باشید.
به دلیل کالری و قند پایین، نوشابه‌های رژیمی جایگزینی برای نوشابه‌های شیرین هستند. نوشابه‌های رژیمی حدود 99 درصد آب دارند و کمتر از 5 تا 10 کالری و کمتر از 1 گرم کربوهیدارت دارند. علی‌رغم این که این نوشیدنی‌ها قند ندارند؛ اما با برخی شیرین‌کننده‌های مصنوعی طعم‌دار می‌شوند. آن‌ها ممکن است حاوی طعم‌دهنده‌های طبیعی یا مصنوعی، مواد رنگی، اسیدها، مواد نگهدارنده و کافئین باشند.
باید و نبایدهای تغذیه در افراد مبتلا به پوکی استخوان
مختصری درباره افزودنی‌های نوشابه های رژیمی
در ادامه توضیح تاثیر نوشابه بر دیابت باید گفت برای مدت زمان طولانی ترس زیادی درباره شیرین‌کننده‌های مصنوعی وجود داشت و بسیاری نگران بودند که این طعم‌دهنده‌ها خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند. مطالعاتی که در دهه 1970 منتشر شد، نشان داد که شیرین‌کننده مصنوعی ساخارین با افزایش خطر ابتلا به سرطان مثانه در موش‌های نر همراه است.
با این حال، از آن زمان تاکنون ساخارین به‌عنوان یک ماده افزودنی بی‌خطر به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجایی که این شیرین‌کننده حدود 300 برابر شیرین‌تر از ساکاروز یا قرص‌های شیرین است، مقدار بسیار جزئی آن در مواد غذایی استفاده می‌شود. متوسط دریافتی ساخارین هر فرد در سال کمتر از 1 اونس است. علاوه بر این، FDA آن را به‌عنوان یک شیرین‌کننده بی‌خطر تایید کرده است.
آسپارتام یکی دیگر از شیرین‌کننده‌های مصنوعی است که در سال 1981 تاییدیه لازم را به‌عنوان یک جایگزین شکر دریافت کرده است. FDA شیرین‌کننده‌های مصنوعی را به‌عنوان یک افزودنی غذایی ارزیابی می‌کند و آن‌ها را قبل از فروش، ارزیابی و تایید می‌کند. برخی از این افزودنی‌ها به‌طور کلی تاییدیه FDA را دارند و ایمن شناخته می‌شوند.
ساخارین، آسپارتام و سوکرالوز از جمله افزودنی‌هایی هستند که در نوشابه‌های رژیمی مورد استفاده قرار می‌گیرند و تاییدیه FDA را دارند. آدوانتام، آسسولفام پتاسیم و نئوتام هم از دیگر افزودنی‌های غذایی هستند که تاییدیه FDA را دارند.
نوشابه‌های رژیمی چه خطراتی دارند؟
در ادامه تاثیر نوشابه بر دیابت علی‌رغم این که نوشابه های رژیمی خطری ندارند باید بدانید که این نوع نوشابه ها فاقد هرگونه ارزش غذایی هستند. از این رو، ADA توصیه می‌کند که در کنار نوشابه های رژیمی، آب آشامیدنی، چای داغ و آب گازدار بنوشید که مشابه نوشابه رژیمی فاقد کالری هستند. علاوه بر این، اگر به دنبال دریافت مواد مغذی هستید، شیر و آبمیوه‌های 100درصد طبیعی انتخاب‌های هوشمندانه‌تری هستند. با این حال، لازم است مصرف آبمیوه را به خاطر شیرین بودنش محدود کنید.
مطالعه‌ای که در سال 2000 منتشر شده است، تاثیر نوشابه‌ها را در جوانان مورد بررسی قرار داده است. این مطالعه نشان داده است که مصرف نوشابه‌های شیرین با افزایش احتمال شکستگی استخوانی در دختران نوجوان مرتبط است. اغلب این دختران، نوشابه‌های شیرین مصرف می‌کردند؛ در حالی که تنها 20 درصد از آن‌ها از نوشابه‌های رژیمی استفاده می‌کردند.
اگرچه این مطالعه نتایج مشابهی را در پسران گزارش نکرده است؛ اما منجر به افزایش نگرانی‌ها در مورد جایگزینی شیر با نوشابه در سنین حساس شده است. مصرف نوشابه رژیمی در بزرگسالان تنها زمانی مشکل‌ساز است که در مقادیر بسیار زیاد مصرف شود؛ به ویژه اگر حاوی کافئین باشد.
جایگزین کردن آب، شیر و آبمیوه‌های طبیعی با نوشابه‌های رژیمی منجر به عدم دریافت موادمغذی به حد کافی می‌شود.
آسپارتام و دیابت
یکی از شیرین‌کننده‌های مصنوعی است که به‌طور رایج در نوشیدنی‌های رژیمی استفاده می‌شود. آسپارتام کالری کمی دارد و 180 برابر شیرین‌تر از شکر است. این شیرین‌کننده فاقد کالری یا کربوهیدرات است؛ به همین علت، تاثیری بر روی قند خون ندارد. آسپارتام از ترکیب دو آمینواسید ساخته شده است. آمینواسیدها اجزای سازنده پروتئین‌ها هستند.
این دو آمینواسید، یعنی آسپارتیک اسید و فنیل‌آلانین، در گوشت، دانه‌ها و شیر یافت می‌شوند. آسپارتام در بدن به این دو آمینواسید و مقدار کمی متانول شکسته می‌شود و انباشته نمی‌شود.
اغلب اخبار منفی درباره آسپارتام مرتبط با مطالعات حیوانی است. از آن جایی که موش‌ها آسپارتام را مشابه انسان‌ها متابولیزه نمی‌کنند و مقدار آسپارتام آزمایش‌شده در آن‌ها بسیار بیشتر از مقدار دریافتی در انسان‌هاست، نتایج این مطالعات به‌خوبی قابل تطبیق با تاثیر آسپارتام در انسان‌ها نیست.
علاوه بر این، یکی دیگر از شایعات رایج درباره آسپارتام این است که پس از مدتی میل فرد را به مصرف قند و شکر افزایش می‌دهد. این درحالی است که اغلب افرادی که نوشیدنی‌های شیرین را با نوشیدنی‌های رژیمی جایگزین می‌کنند، به دنبال یک رژیم غذایی سالم‌تر و دریافت کالری کمتر هستند.
آیا رژیم گیاهخواری می‌تواند به کنترل دیابت کمک کند؟
مزایا و معایب نوشیدنی‌های رژیمی در مبتلایان به دیابت
وقتی قرار است ارتباط دیابت و نوشابه های رژیمی را بررسی کنیم، لازم است همزمان به مزایا و معایب آن نگاه کنیم.
مزایای نوشابه‌های رژیمی در مبتلایان به دیابت
- نسبت به نوشابه‌های رایج کالری کمتری دارند
- میل به شکر را بدون دریافت شکر مهار می‌کنند
- کالری به مراتب کمتری را وارد بدن می‌کنند
معایب نوشابه‌های رژیمی در مبتلایان به دیابت
- کالری کمی وارد بدن می‌کنند؛ اما در مقابل هیچ سود غذایی‌ای هم ندارند
- مملو از افزودنی‌های بالقوه مضر هستند
- مصرف طولانی مدت آن‌ها با افزایش وزن و خطرات سلامتی مرتبط است
- محققان ثابت کرده‌اند که ریسک ابتلا به دیابت و سندروم متابولیک هم با نوشابه‌های رژیمی و هم غیررژیمی افزایش می‌یابد
جایگزین‌های نوشابه‌های رژیمی در مبتلایان به دیابت
در حالی که اولین توصیه برای رفع تشنگی، مصرف آب آشامیدنی است، اغلب افراد نوشیدنی‌های طعم‌دار را ترجیح می‌دهند. از آنجایی که درباره تاثیر نوشابه بر دیابت مطالعه کردید، اگر نمی‌خواهید از نوشابه‌های رژیمی استفاده کنید، جایگزین‌های متنوع بسیاری دردسترس است.
برای مثال، شیر یک نوشیدنی مناسب است؛ با این حال، لازم است مصرف شیرهای شیرین از قبیل شیر شکلاتی را محدود کنید. همچنین، لازم است مراقب میزان کربوهیدرات دریافتی خود باشید؛ به این دلیل که شیر گاو و سویا حاوی کربوهیدرات هستند. سایر جایگزین‌های شیر غیرلبنی ممکن است کربوهیدارت کمتری داشته باشند؛ اما فاقد ارزش غذایی شیر گاو یا شیر سویا هستند.
چای غیرشیرین یکی دیگر از جایگزین‌های دردسترس است. فارغ از نوع سرد یا گرم، شما بی‌نهایت انتخاب دارید. فراموش نکنید اضافه کردن یک شیرین‌کننده طبیعی مثل عسل می‌تواند باعث افزایش سطح قند خون شود.
در نهایت اگر شک دارید، می‌توانید از دمنوش‌ها مثل دمنوش ریحان، نعنا یا لیمو استفاده کنید. آب گازدار نیز گزینه خوبی است؛ البته تا زمانی که فاقد کربوهیدرات و کالری باشد.
معرفی انواع دمنوش برای افراد دیابتی
نکته پایانی درباره تاثیر نوشابه بر دیابت
در آخر مقاله تاثیر نوشابه بر دیابت باید بگوییم فرقی نمی‌کند می‌خواهید وزن کم کنید یا نگران دیابت‌تان هستید، تلاش برای کاهش مصرف قند یک قدم مثبت است. رفتن سمت نوشابه های رژیمی می‌تواند در رسیدن به هدف‌تان موثر باشد. استفاده از نوشیدنی‌های فاقد کالری (زیرو) نسبت به نوشیدنی‌های شیرین انتخاب بهتری است.
علاوه بر این، لازم است مراقب رژیم غذایی خود باشید و به اندازه کافی ورزش کنید. همه این موارد در کنار هم برای کنترل دیابت ضروری هستند. از طرفی برای کنترل و جلوگیری از عوارض دیابت می‌توانید به کلینیک دیابت و غدد مراجعه کنید و بهترین خدمات درمانی را دریافت کنید.
