مشغله زیاد و دغدغه‌های زندگی مدرن ما را از توجه به سلامتی غافل کرده است. زندگی پراسترس امروزی زمینه بیماری‌هایی چون دیابت را در افراد به وجود آورده است. بسیاری از افراد دیابتی تصور می‌کنند که دیابتشان عصبی است و هروقت مضطرب می‌شوند، قند خونشان افزایش پیدا می‌کند. استرس به‌صورت مستقیم نمی‌تواند عامل دیابت باشد، اما می‌تواند سایر علت‌های ابتلا به این بیماری را تشدید کند و احتمال ابتلا را افزایش بدهد.
به‌همین دلیل بسیاری از افراد تصور می‌کنند دیابت عصبی، نوع خاصی از این بیماری است که تنها به‌دلیل اضطراب ایجاد می‌شود. در این مقاله بررسی می‌کنیم منظور از دیابت عصبی چیست، علت دیابت عصبی و روش‌های پیشگیری از آن چگونه است.
_____________________________________________________________________________________________
حتما بخوانید: دیابت بی مزه چیست ؟
_____________________________________________________________________________________________
دیابت عصبی، جزو انواع دیابت محسوب نمی‌شود و زیر شاخه این بیماری نیست. اما به دلیل تغییراتی که در قند خون ایجاد می‌کند، به این اسم خوانده می‌شود. بدن انسان سیستم هوشمند و پیشرفته‌ای است که آمادگی رویارویی با انواع مشکلات را دارد و برای حفظ بقا برنامه‌ریزی شده است.
اجداد ما معمولا در موقعیت‌های بحرانی چون شکار یا حمله استرس را تجربه می‌کردند، به همین دلیل وقتی مضطرب می‌شویم، بدن ما به صورت ناخودآگاه برای دفاع یا فرار آماده می‌شود. در این حالت سیستم دفاعی بدن به حالت آماده‌باش درمی‌آید و با ترشح هورمون، سطح گلوکز خون را افزایش می‌دهد تا در صورت نیاز به ستیز و گریز، سلول‌های عضلانی گلوکز کافی برای فعالیت در اختیار داشته باشند.
این مکانیسم در صورتی که ادامه داشته باشد، برای افراد دیابتی خطرناک خواهد بود. زیرا بدن آن‌ها قند خون را به شکل طبیعی تنظیم نمی‌کند و افزایش سطح گلوکز در بدن آن‌ها مشکل‌ساز خواهد بود. به طور کلی، استرس برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و دیابت نوع دو، خطرناک‌تر است.
علائم دیابت عصبی
وقتی بیماری قند خون در اثر استرس بالا برود، بلافاصله با علائم زیر مواجه خواهند شد:
- تاری دید
- حالت تهوع و استفراغ
- سردرد
- تکرر ادرار
- درد شکم
با مشاهده این علامت‌ها، بیمار باید سریعا به پزشک مراجعه کند تا در صورت نیاز، تحت درمان قرار بگیرد.
تاثیر استرس بر بیماران دیابتی
تاثیر اضطراب بر بیماران دیابتی ثابت شده و این مسئله یکی از مهم‌ترین فاکتورهای موثر در نوسانات قند خون این بیماران است. بیایید با بررسی واکنش بدن در هنگام استرس، شفاف‌تر توضیح بدهیم که دیابت عصبی چیست. دروقتی فرد مضطرب می‌شود، هورمون کورتیزول و آدرنالین ترشح خواهد شد و در نتیجه آن، سلول‌های بدن از ورود قند به داخل سلول جلوگیری می‌کنند. به این ترتیب قند در خون باقی می‌ماند و در تمام بدن به گردش درمی‌آید.
در افراد سالم، در چنین مواردی هورمون انسولین برای تنظیم قند خون ترشح می‌شود و از ایجاد مشکلات احتمالی و علائمی که پیش از این مطرح کردیم، جلوگیری می‌کند. اما در افراد دیابتی، سیستم کنترل قند اختلال دارد. در نتیجه گلوکزی که توسط سلول‌ها جذب نشده،در خون باقی می‌ماند و باعث بروز دیابت عصبی می‌شود.
تشخیص دیابت عصبی
اکنون متوجه شدید که دیابت عصبی چیست و می‌توانیم به روش‌های تشخیص و درمان آن بپردازیم. برای تشخیص دیابت عصبی، قند خون آن‌ها در موقع استرس اندازه‌گیری می‌شود. روش تشخیص این بیماری مانند سایر انواع دیابت است. پزشک با تست Hb A1C، تست قند ناشتا و تست تحمل گلوکز دیابت را تشخیص می‌دهد. البته ممکن ایت برای اطمینان از تشخیص خود، آزمایشات مکمل را هم تجویز کند. بعد از تشخیص قطعی، براساس اطلاعات و شرح حال بیمار و بررسی کامل نتایج آزمایشات، نوع دیابت بیمار را مشخص می‌کنند.
روش کنترل دیابت عصبی
اگر افزایش قند به‌دلیل استرس باشد، دوری کردن از موقعیت‌های استرس‌زا در کنترل آن موثر است. با ایجاد آرامش برای بیمار همراه با تغییر سبک زندگی، تا حد زیادی می‌توان این بیماری را کنترل کرد. البته پزشکان از همه بیماران دیابتی می‌خواهند که از استرس‌های محیطی دور باشند.
انتخاب شیوه صحیح زندگی و سالم زیستن با اصلاح رژیم غذایی و افزایش تحرک جسمانی یکی از روش‌های کنترل قند خون در انواع دیابت به‌خصوص دیابت عصبی است. نکته مهم این است که افراد مبتلا به این بیماری باید به‌صورت کامل بدانند دیابت عصبی چیست و چه اتفاقات و احساساتی باعث افزایش قند خونشان می‌شود. با این آگاهی، بیماران از موقعیت‌های تنش‌زا دوری می‌کنند و بیماریشان کنترل می‌شود.
درمان دیابت عصبی
بعد از تشخیص قطعی بیماری، باید بدانید راهکار درمان دیابت عصبی چیست. خوشبختانه این بیماری از انواع اصلی دیابت نیست و به شرط آن‌که استرس‌ها ادامه نداشته باشد،قابل کنترل خواهد بود.با دوری از استرس و انتخاب روش زندگی سالم می‌توانید از پیشرفت دیابت خود جلوگیری کنید و نیازی به مصرف دارو هم نخواهید داشت.
اگر تنش‌ها ادامه داشته باشد، قند خون به صورت مداوم بالا یا پایین می‌رود و احتمال تبدیل آن به دیابت نوع ۱ و ۲ افزایش پیدا می‌کند. به‌همین دلیل در صورتی که علائم بیمار شدید باشد، پزشک تست دیابت ملیتوس می‌گیرد.
روش درمان دیابت عصبی، بر اساس میزان قندی که در آزمایشات بیمار مشخص شده، تعیین می‌شود. در صورت نیاز بیمار باید دارو مصرف کند تا قند خون او به حد نرمال برگردد. پس از اینکه مدتی از مصرف دارو گذشت، پزشک آزمایشات را تکرار می‌کند، تا بر اساس نتیجه، دارو را قطع کند یا دوز مصرف آن را کاهش دهد.
آیا دیابت عصبی خطرناک است؟
کنترل دیابت عصبی برای کسانی‌که دیابت ندارند مهم است تا به سایر انواع دیابت مبتلا نشوند. اما بسیاری از افراد نمی‌دانند برای مبتلایان به دیابت نوع ۱و ۲، علل اهمیت کنترل دیابت عصبی چیست. همین مسئله آن‌ها را از توجه به قند خون افزایش یافته در حالت عصبی غافل می‌کند و عوارض جدی برایشان به‌وجود می‌آورد.
قند خون در بیماران دیابتی به‌دلیل اختلالات غدد درون‌ریز حتی در موقع آرامش هم در نوسان است. قند خون بالا در اثر استرس، گلوکز خون را بیش از حد افزایش می‌دهد و مشکلات جبران‌ناپذیری برای بیمار ایجاد می‌کند. از طرف دیگر، افت قند خون نیز برای این بیماران خطرناک است و عوارض نامطلوبی روی سلامتی آن‌ها خواهد داشت و در صورت بی‌توجهی ممکن است عامل مرگ مغزی هم باشد.
دیابت عصبی در کدام دسته از انواع دیابت قرار دارد؟
در مطالب بالا توضیح دادیم قند خون عصبی چیست. این بیماری جزو انواع اصلی دیابت نیست و تنها در صورتی که به آن توجه نشود، به دیابت نوع اول یا دوم تبدیل خواهد شد. اما با پیگیری درمان، به کار گرفتن توصیه‌های پزشکی، رعایت رژیم غذایی صحیح، سبک زندگی سالم و بدون استرس می‌توان از تبدیل آن به دیابت ملیتوس پیشگیری کرد.
آیا استرس می تواند منجر به دیابت عصبی شود؟
توضیح دادیم که دیابت عصبی چیست و چطور استرس سطح گلوکز خون را افزایش می‌دهد. اگر میزان انسولین ترشح شده در بدن اختلال داشته باشد، قند خون بالا می‌ماند و منجر به دیابت خواهد شد. پزشکان قند خون افرادی که سابقه دیابت ندارند اما به دنبال تنش، دچار افزایش گلوکز شده‌اند را در سه ماه اخیر بررسی می‌کنند. وقتی فردی به‌طور ناگهانی دچار افزایش قند خون می‌شود، با اندازه‌گیریHb A1C در خون بیمار، تشخیص می‌دهند که آیا به دیابت عصبی مبتلا شده یا خیر. در صورت نیازمند درمانی مناسب را برای او در پیش می‌گیرند.
آیا فشار عصبی باعث بالا رفتن قند خون می‌شود؟
بسیاری از بیماران دیابتی با استرس‌های عصبی دچار افزایش یا کاهش قند خون می‌شوند. احتمال افزایش قند در موقعیت‌های تنش‌زا بیشتر از کاهش آن است. هر دو حالت بیماری خطرناک هستند و در موارد شدید، عوارضی چون کما و حتی مرگ به دنبال خواهند داشت. به‌همین دلیل دوری از استرس برای بیماران دیابتی، بخشی از برنامه درمان آن‌هاست و اهمیت زیادی دارد.
برای دیابت عصبی چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر به دنبال استرس دچار علائمی نظیر تاری دید، سردرد و انقباضات عضلانی شدید، باید سریعا به پزشکان متخصص در کلینیک دیابت و غدد مراجعه کنید تا علائم را بررسی کند و از شما تست قند بگیرد.
در این مقاله بررسی کردیم دیابت عصبی چیست. اگر در یکی از بستگان درجه یک خود سابقه ابتلا به دیابت دارید، بهتر است با مراجعه به یک متخصص غدد نسبت به سلامتی خود اطمینان حاصل کنید. زیرا شما نسبت به افراد عادی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت هستید. اگر در مشاغل پراسترس مشغول به کار هستید، این مسئله اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. با سبک زندگی سالم و انجام تمریناتی مثل مدیتیشن روزانه که آرامش از دست رفته زندگی مدرن را به شما برمی‌گردانند، می‌توانید احتمال ابتلا به دیابت عصبی را کاهش دهید.
