دیابت بیماری‌ای است که با افزایش سطح قند خون شناخته می‌شود. بسیاری از افراد گمان می‌کنند که خوردن بیش از حد قند و شکر می‌تواند منجر به بروز دیابت شود. مصرف بیش از حد قند و شکر می‌تواند شانس ابتلا به دیابت را بالا ببرد. اما این همه‌ی داستان نیست؛ بسیاری از عوامل دیگر هم از قبیل سبک زندگی و ژنتیک در احتمال بروز دیابت تاثیرگذار هستند. در متن پیش رو قصد داریم شما را با نقش شکر بر دیابت آشنا کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- دیابت چیست؟
- آنقش شکر در بروز دیابت چگونه است؟
- نقش شکر طبیعی در دیابت با قند افزودنی متفاوت است
- آیا شیرین‌کننده‌های مصنوعی احتمال ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهند؟
- چه عوامل دیگری با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط هستند؟
- چگونه احتمال بروز دیابت را کم کنیم؟
دیابت چیست؟
زمانی که بدن نتواند تعادل قند خون را به درستی حفظ کند، دیابت یا مرض قند رخ می‌دهد. بالا بودن سطح قند خون برای مدت زمان طولانی می‌تواند عوارض مختلفی برای بدن ایجاد کند؛ از جمله بیماری‌های قلبی و عروقی، آسیب اعصاب و آسیب کلیوی.
دو نوع اصلی دیابت وجود دارد:
نوع ۱
این نوع دیابت یک بیماری خودایمنی است و اغلب در سنین پایین‌تر بروز می‌کند. درمان دیابت نوع 1 از همان آغاز وابسته به مصرف انسولین است.
نوع 2
این نوع دیابت به مراتب شایع‌تر است و اغلب در سنین بالاتر بروز یافته. همچنین با عوامل مختلفی از جمله سبک زندگی و رژیم غذایی مرتبط است. درمان دیابت نوع 2 اغلب با استفاده از دارو آغاز شده و در مواردی نیاز به انسولین پیدا می‌کند.
نقش شکر در دیابت چگونه است؟
مطالعات مختلفی بر روی نقش شکر بر دیابت تاکنون انجام شده است. بسیاری از مطالعات انجام‌شده نشان داده است که افرادی که مرتباً نوشیدنی‌های قندی مصرف می‌کنند، تا ۲۵ درصد بیشتر از سایر افراد درمعرض ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند. واقعیت این است که مصرف تنها یک نوشیدنی قندی در روز، شانس ابتلا به دیابت را تا ۱۳ درصد افزایش می‌دهد. فارغ از تاثیری که افزایش وزن به خودی خود می‌تواند بر روی ابتلا به دیابت داشته باشد.
اگر چه نتیجه این مطالعات به این معنی نیست که مصرف قند و شکر منجر به بروز دیابت می‌شود. اما ارتباط و نقش شکر در دیابت ثابت شده است. مصرف بیش از حد قند و شکر علاوه بر افزایش وزن، به واسطه تاثیری که بر روی عملکرد کبد می‌گذارد. می‌تواند زمینه را برای ابتلا به دیابت نوع ۲ فراهم کند.
برای کاهش تاثیرات مخرب مصرف شکر، سازمان جهانی بهداشت توصیه می‌کند که روزانه حداکثر ۱۰ درصد از کالری دریافتی را به قندهای افزوده اختصاص دهید.
دیابت چیست؟ انواع، علل، علائم و راه درمان
نقش شکر در دیابت، آیا شیرین کننده‌های طبیعی با قند افزودنی متفاوت است
منظور از قند طبیعی، قندی است که درمیوه‌ها و سبزیجات است. این قندها سرعت جذب کمتری دارند و قند خون را آهسته‌تر بالا می‌برند. همچنین میوه‌ها و سبزیجات نسبت به بسیاری از غذاهای فرآوری‌شده حاوی قند بسیار کمتری هستند. از این جهت کنترل مصرف آن‌ها به مراتب ساده‌تر است؛ بنابراین بنظر می‌رسد تاثیر شکر طبیعی بر روی دیابت بی اثر است.
نقش شکر در دیابت، آیا شیرین‌کننده‌های مصنوعی احتمال ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهند؟
شیرین‌کننده‌های مصنوعی اگرچه باعث افزایش سطح قند خون نمی‌شوند، اما مطالعات نشان داده است که با افزایش احتمال بروز دیابت نوع ۲ مرتبط هستند. برای مثال مصرف یک قوطی نوشابه رژیمی در روز ۲۵-۶۷ درصد بیشتر از حالتی که هیچ نوشابه‌ای مصرف نکنید. احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد. با این حال علت اینکه قندهای مصنوعی می‌توانند احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش دهند، همچنان مشخص نیست.
چه عوامل دیگری با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط هستند؟
عوامل متنوعی باعث افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 می‌شود از جمله:
وزن
مطالعات نشان داده است که چاقی و اضافه وزن یکی از عوامل بسیار تاثیرگذار در افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند. به نخوی که کاهش تنها ۵- ۱۰ درصد از وزن بدن می‌تواند تا حد زیادی احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را کم کند.
ورزش
افراد کم‌تحرک نسبت به افراد ورزشکار دوبرابر بیشتر درمعرض ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند. تنها ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی متوسط در هفته می‌تواند احتمال ابتلا به دیابت را به طرز محسوسی کاهش دهد.
سیگار
مصرف ۲۰ نخ یا بیشتر سیگار در روز، احتمال ابتلا به دیابت را دوبرابر می‌کند.
ژنتیک
تاثیر ژنتیک بر ابتلا به دیابت نشان داده است که در صورتی که فردی از اعضای خانواده‌تان سابقه ابتلا به دیابت نوع ۲ داشته است. احتمال بروز بیماری در شما هم نسبت به سایر افراد جامعه به مراتب بیشتر است.
5 روش ساده برای کاهش ابتلا به دیابت
چگونه احتمال بروز دیابت را کم کنیم؟
علاوه بر کم کردن مصرف قند و شکر، کارهای زیادی هست که با انجام آن‌ها می‌توانید ریسک ابتلا به دیابت را کاهش دهید؛ از جمله:
1. تعادل را در رژیم غذایی خود رعایت کنید
میوه، سبزیجات، غلات کامل و آجیل را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
2.قهوه بنوشید
مصرف هر یک لیوان قهوه در روز، ریسک ابتلا به دیابت را تا ۷ درصد کم می‌کند.
3.سبزیجات برگ‌سبز بخورید
خوردن سبزیجات برگ‌سبز تا ۱۴ درصد ریسک ابتلا به دیابت را کم می‌کند.
قطع مصرف قند و شکر و نوشیدنی های قندی باعث جلوگیری ار ابتلا به دیابت می‌شود. خوشبختانه راه‌های زیادی هست برای اینکه هم مصرف قند و شکر را کم کنید، و هم یک وعده غذایی خوشمزه و لذتبخش را تجربه کنید.
نکته پایانی درباره نقش شکر در دیابت
مصرف بیش از حد قند و شکر می‌تواند باعث افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ شود. قندهای طبیعی موجود در میوه‌ها و سبزیجات ارتباطی با افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ ندارند. در حالی که قندهای مصنوعی شانس ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهند.
علاوه بر مصرف قند و شکر، افزایش وزن، کم‌تحرکی و عوامل ژنتیکی هم در افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ دخیل هستند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات، مصرف قهوه روزانه و محدودیت مصرف الکل تا حد زیادی می‌توانند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کم کنند. در صورتی که هرگونه نگرانی درباره ابتلا به دیابت داشتید، خوب است به متخصصان کلینیک دیابت و غدد مراجعه کنید.
