اگر شما هم زنی هستید که دچار افسردگی، اضطراب یا سایر مشکلات روحی است، بدانید که تنها نیستید و اختلالات روانی زنان مشکلی مختص به شما نیست. تخمین زده شده است که در حدود 29 میلیون زن آمریکایی یعنی حدود 23 درصد از جمعیت زنان این کشور، تنها در یک سال اخیر، دچار یکی از موارد اختلالات روانی زنان شدهاند.
در مقاله پیش رو قصد داریم شما را با برخی از اختلالات روحی زنان که در میان آنها شایعتر است آشنا کنیم و علائم این موارد را بیشتر بشناسیم.
شایعترین اختلالات روانی زنان چیست
برخی بیماریهای روحی یا اختلالات روانی هستند که در زنان شیوع بیشتری داشته و نقش مهمی را در سلامت عمومی آنها ایفا میکنند. اسکیزوفرنی، اختلال شخصیت ضداجتماعی، اعتیاد به الکل و اوتیسم از بیماریهای روحی هستند که در مردان شیوع بالاتری دارند. با این حال شیوع بیماریهای روحی در زنان نسبت به مردان بالاتر است.
در ادامه شما را با برخی از اختلالات روانی زنان آشنا میکنیم.
افسردگی
شیوع افسردگی در مردان حدود 6 درصد و در زنان حدود 12 درصد است؛ بنابراین شیوع این اختلال روانی در زنان به مراتب نسبت به مردان بالاتر است و سلامت زنان را تحت تاثیر قرار میدهد.
اضطراب و فوبیای اختصاصی
علیرغم اینکه اختلالات روانی از قبیل وسواس و یا فوبیا هم در زنان و هم در مردان شیوع دارد اما شیوع آنها در زنان به مراتب بیشتر است. منظور از فوبیای اختصاصی ترس غیرطبیعی از یک پدیده خاص مثل محیطهای اجتماعی و… است.
PTSD یا سندروم اضطراب پس از حادثه
زنان دو برابر مردان ممکن است پس از وقوع یک حادثه دچار PTSD شوند. این اختلالات روانی زنان ممکن است خودش را با کابوس، تداعی مداوم حادثه و گریز از عواملی که یادآور حادثه هستند، نشان بدهد.
اقدام به خودکشی
اگر چه شیوع خودکشی موفق در مردان نسبت به زنان به مراتب بالاتر است، اما شیوع اقدام به خودکشی در زنان حدود دو یا سه برابر مردان است.
اختلالات خوردن
بیاشتهایی و پرخوری عصبی از جمله اختلالات خوردن هستند که هر دو در زنان نسبت به مردان از شیوع بالاتر برخوردار است.
علائم اختلالات روانی زنان و مردان چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
حتی زنان و مردانی که اختلالات روانی مشابه یکدیگر دارند، ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کنند و نیاز به درمان متفاوتی داشته باشند. برای مثال افسردگی در یک مرد امکان دارد خودش را با مشکلات شغلی نشان بدهد. در حالی که زنان ممکن است بیشتر مشکلات جسمی از قبیل خستگی، کاهش اشتها و اختلال خواب را گزارش بدهند. برخلاف مردان، زنان بیشتر احتمال دارد که در چند سال ابتدایی ابتلا به افسردگی دچار سواستفاده از الکل شوند؛ همچنین مردان بیشتر احتمال دارد که تلاش کنند افسردگیشان را با انجام ورزش و فعالیت فیزیکی تسکین دهند در حالی که زنان اغلب از مسائل عاطفی و مذهبی برای تسکین علائمشان استفاده میکنند.
زنان مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر دچار افسردگی و اختلال تفکر میشوند؛ این در حالی است که مردان مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر امکان دارد دچار انزوای اجتماعی شوند. زنان مبتلا به افسردگی اغلب سریعتر به داروهای ضدجنون پاسخ میدهند و کمتر به مراقبت شخصی احتیاج پیدا میکنند. علاوه بر این زنان مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر علائم خلقی را از خودشان نشان میدهند و ممکن است علاوه بر داروهای ضدجنون احتیاج به داروهای تثبیتکننده خلق هم نیاز پیدا کنند.
چرا اختلالات روانی زنان و مردان با یکدیگر تفاوت دارد؟
چه تفاوتی در بدن زنان و مردان وجود دارد که منجر به تفاوت در شیوع و علائم اختلالات روانی میشود؟ عوامل مختلفی هستند که میتوانند باعث این تفاوت شوند؛ از جمله:
تفاوتهای زیستی
نوسانات هورمونی زنان نقش مهمی را در افسردگی و خلقوخوی آنها ایفا میکند. هورمون استروژن یکی از هورمونهای زنانه است که تاثیرات مثبت فراوانی روی مغز دارد. این هورمون میتواند از بروز برخی علائم شدید در زنان مبتلا به اسکیزوفرنی در برخی مراحل چرخه قاعدگی جلوگیری کند و نیز به حفظ ساختار سلولهای عصبی کمک کند و درنتیجه احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را در زنان کاهش دهد.
در مقابل سروتونین که نوعی تثبیتکننده خلق است، در زنان نسبت به مردان کمتر و آهستهتر تولید میشود و در نتیجه زنان به مراتب بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی هستند. اعتقاد بر این است که ساختار ژنتیکی زنان هم نقش مهمی را در ایجاد اختلالات عصبی مثل آلزایمر ایفا میکند.
تفاوتهای اجتماعی-فرهنگی
با وجود تلاشهایی که برای برابری زنان و مردان صورت گرفته است، اما همچنان زنان و مردان تفاوتهای اجتماعی- فرهنگی قابل توجهی دارند که میتواند زمینهساز اختلالات روانی متعدد از قبیل اضطراب و افسردگی در آنها شود. زنان همچنان مراقبین اصلی کودکان هستند و مطالعات نشان داده است که 80 درصد مراقبین سالمندان را زنان تشکیل میدهند؛ همه این موارد میتواند منجر به بالا رفتن سطح اضطراب در زندگی زنان شود.
همچنین دختران امکان دارد از بدن خود در سنین بلوغ راضی نباشند؛ این مسئله خود میتواند زمینهساز افسردگی در دختران جوان شود. همچنین دختران به مراتب بیشتر از پسران درمعرض تعرض جنسی هستند به نحوی که تحقیقات نشان داده است از هر 5 زن یک نفر به نوعی مورد تجاوز یا تعرض جنسی در طول زندگیاش قرار گرفته است؛ همه این عوامل در کنار هم میتوانند احتمال بروز اختلالات روانی زنان به ویژه افسردگی را در آنها بالا ببرند.
تفاوتهای رفتاری
تصوری وجود دارد مبنی بر اینکه زنان نسبت به مردان بیشتر تمایل دارند که اختلالات روانی را گزارش دهند و پزشکان نیز بیشتر تمایل دارند که اختلالات روانی را در زنان تشخیص دهند یا داروهای تثبیتکننده خلق را در آنها تجویز کنند. زنان بیشتر احتمال دارد که مشکلات روحی خود را با پزشک عمومی درمیان بگذارند درحالی که مردان بیشتر مایل هستند به یک روانپزشک مراجعه کنند. با این حال در مواردی زنان امکان دارد از گزارش آزار یا تعرض فیزیکی بترسند.
نکته پایانی درباره اختلالات روانی زنان
همه افراد چه زنان و چه مردان ممکن است روزی دچار اختلالات روانی شوند؛ با این حال برخی اختلالات روحی مثل افسردگی در زنان نسبت به مردان از شیوع بالاتری برخوردار است. در صورتی که نگران ابتلای خود به بیماریهای روحی هستید یا علائم آن را در خود احساس میکنید، لازم است که با یک پزشک در زمینه اختلالات روانی زنان مشورت کنید. او میتواند با تشخیص احتمالی بیماری، درمان مناسب را برای شما آغاز کند.