اگر برای شما هم این سوال پیش آمده که غده پاراتیروئید چیست، باید بگوییم که هورمون پاراتیروئید از غده پاراتیروئید ترشح میشود و وظیفه اصلی آن کنترل سطح کلسیم خون است.
علاوه بر این، در کنترل سطح فسفر و ویتامین دی هم موثر است. در صورتی که تعادل سطح هورمون پاراتیروئید به هم بخورد و کمتر یا بیشتر از حد طبیعی ترشح شود، متعاقب آن تعادل سطح کلسیم خون هم به هم خورده و علائم و عوارض مختلفی ایجاد میشود.در متن پیش رو قصد داریم شما را با غده پاراتیروئید چیست و وظایف آن آشنا کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- هورمون پاراتیروئید چیست؟
- غده پاراتیروئید چیست؟
- غده پاراتیروئید چه وظیفه‌ای را بر عهده دارند؟
- آیا می‌توان سطح هورمون پاراتیروئید را در خون اندازه‌گیری کرد؟
- بیماری‌های پاراتیروئید
- علائم بالا رفتن سطح هورمون پاراتیروئید
- دلایل بالا رفتن سطح هورمون پاراتیروئید
- علائم پایین رفتن سطح هورمون پاراتیروئید
- دلایل پایین رفتن سطح هورمون پاراتیروئید
هورمون پاراتیروئید چیست؟
هورمون پاراتیروئید هورمونی است که در بدن از غده پاراتیروئید ترشح میشود و در تنظیم کلسیم خون نقش دارد. همچنین، هورمون پاراتیروئید در تنظیم فسفر و ویتامین دی در خون نقش دارد.
غده پاراتیروئید چیست؟
در جواب سوال غده پاراتیروئید چیست باید گفت؛غده پاراتیروئید شامل 4 عدد غده است که در پشت غده تیروئید قرار گرفته‌اند. غده تیروئید خود یک غده پروانه‌ای شکل است که در جلوی گردن قرار گرفته است. مشابه غده تیروئید، غده پاراتیروئید نیز بخشی از سیستم درون‌ریز است.
غده‌های بدن ارگان‌هایی هستند که وظیفه تولید و ترشح مواد شیمیایی مختلف را در بدن بر عهده دارند. غده‌ها انواع مختلفی دارند؛ از جمله غدد چربی، غدد بزاقی و غدد درون‌ریز. غدد درون‌ریز غده‌هایی هستند که هورمون‌ها را به درون جریان خون ترشح می‌کنند. غده پاراتیروئید هم جزئی از سیستم غدد درون‌ریز محسوب میشود و هورمون پاراتیروئید را ترشح می‌کنند.
در صورتی که سطح هورمون پاراتیروئید در خون کاهش یابد، سطح کلسیم نیز کاهش می‌یابد و از سوی دیگر در صورتی که سطح هورمون پاراتیروئید افزایش یابد، باعث افزایش سطح کلسیم در خون میشود. هر دوی این موارد می‌تواند باعث مشکلات متعددی برای سلامتی شوند.
هر آنچه لازم است که در مورد بیماری های غدد درون ریز بدانید
غده پاراتیروئید چه وظیفه‌ای را بر عهده دارند؟
در ادامه غده پاراتیروئید چیست به شرح وظایف آن می‌پردازیم. غده پاراتیروئید هورمون پاراتیروئید را ترشح می‌کند که سطح کلسیم را در خون ارزیابی می‌کند. هورمون پاراتیروئید با ارزیابی موارد زیر به تنظیم کلسیم خون کمک می‌کند:
- کلیه‌ها: هورمون پاراتیروئید به تولید ویتامین دی فعال در کلیه‌ها کمک می‌کنند. علاوه بر این، از دفع بیش از حد کلسیم از کلیه‌ها جلوگیری و به بازجذب بیشتر آن کمک می‌کنند.
- روده باریک: هورمون پاراتیروئید به روده باریک پیام می‌دهد تا مقدار بیشتری کلسیم را از مواد غذایی دریافتی جذب کند.
- استخوان‌ها: در صورت افت سطح کلسیم خون، غدد پاراتیروئید باعث تحریک آزاد شدن مقدار کمی کلسیم از استخوان‌ها به درون جریان خون می‌شوند.
در صورتی که سطح کلسیم خون پایین باشد، غدد پاراتیروئید مقدار بیشتری هورمون پاراتیروئید ترشح می‌کنند. این در حالی است که در صورت افزایش سطح کلسیم، ترشح آن متوقف میشود.
با اختلالات متابولیک استخوانی آشنا شوید
آیا می‌توان سطح هورمون پاراتیروئید را در خون اندازه‌گیری کرد؟
بله، در صورتی که علائمی داشته باشید که پزشک به اختلال ترشح هورمون پاراتیروئید شک کند، برای‌تان آزمایش خون درخواست می‌کند تا سطح این هورمون را در خون ارزیابی کند. در کنار هورمون پاراتیروئید پزشک ممکن است سطح کلسیم، ویتامین دی و فسفر را نیز ارزیابی کند.
بیماری‌های پاراتیروئید
همان طور که از نام آن‌ها پیداست، بیماری‌های پاراتیروئید بر روی غدد پاراتیروئید تاثیر می گذارند.سه نوع بیماری در غدد پاراتیروئید دیده میشود که عبارت‌ند از:
- پرکاری غدد پاراتیروئید (هایپرپاراتیروئیدیسم)
- کم کاری غدد پاراتیروئید (هیپوپاراتیروئیدیسم)
- سرطان پاراتیروئید
علائم بالا رفتن سطح هورمون پاراتیروئید
در صورتی که سطح هورمون پاراتیروئید در خون بالا برود، باعث افزایش سطح کلسیم در خون و کاهش سطح فسفر میشود که می‌تواند باعث بروز علائم زیر شود:
- درد استخوان‌ها و مفاصل
- تکرر ادرار و احساس تشنگی مداوم
- درد و ضعف مداوم عضلات
- خستگی
- افسردگی و مشکلات حافظه
- کاهش اشتها
- تهوع و استفراغ
- یبوست
در صورت بروز علائم بالا لازم است با پزشک خود مشورت کنید.
دلایل بالا رفتن سطح هورمون پاراتیروئید در خون
در ادامه مقاله غده پاراتیروئید چیست از جمله عواملی که باعث بالا رفتن سطح هورمون پاراتیروئید می‌شوند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آدنوم پاراتیروئید: یک تومور خوش‌خیم است که باعث ترشح بیش از حد هورمون پاراتیروئید میشود.
- هایپرپلازی: رشد بیش از حد 2 یا بیشتر از 2 غده پاراتیروئید که منجر به ترشح بیش از حد هورمون‌های پاراتیروئید میشود.
- برخی بیماری‌های ژنتیکی: برای مثال MEN نوع یک بیماری ژنتیکی است که می‌تواند باعث افزایش سطح هورمون پاراتیروئید در خون شود.
- سرطان پاراتیروئید: این سرطان اگرچه نادر است؛ اما می‌تواند باعث افزایش سطح هورمون پاراتیروئید در خون شود.
علائم پایین رفتن سطح هورمون پاراتیروئید
در صورتی که سطح هورمون پاراتیروئید در خون کاهش یابد، سطح کلسیم خون کاهش یافته و سطح فسفر بالا می‌رود و می‌تواند باعث بروز علائم زیر شود:
- گزگز انگشتان و پاها
- کرامپ عضلانی
- خشک و شکننده شدن ناخن‌ها
- گیجی
- ضربان قلب نامنظم یا آریتمی
در صورت بروز هر یک از علائم بالا لازم است با پزشک خود مشورت کنید.
دلایل پایین رفتن سطح هورمون پاراتیروئید
از جمله دلایل پایین رفتن سطح هورمون پاراتیروئید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برخی بیماری‌های ژنتیکی از قبیل سندروم دی جورج
- برخی بیماری‌های خودایمنی مثل آدیسون یا آنمی پرنشیوز
- سطح پایین منیزیم در خون
- آسیب غدد پاراتیروئید: این مسئله شایع‌ترین علت افت سطح هورمون پاراتیروئید در خون است که اغلب به دنبال جراحی تیروئید رخ می‌دهد.
صفر تا صد نکات مهم در مورد جراحی تیروئید
نکته پایانی درباره غده پاراتیروئید چیست
در این مقاله به سوال غده پاراتیروئید چیست به طور کامل پاسخ داده‌ایم. هورمون پاراتیروئید نقش مهمی را در مدیریت سطح کلسیم خون ایفا می‌کند. در صورتی که هر یک از علائم مرتبط با هایپرکلسمی یا هایپوکلسمی از قبیل مشکلات مرتبط با عضلات و عملکرد شناختی را تجربه کردید، می‌توانید به کلینیک دیابت و غدد مراجعه کنید. پزشکان با انجام یک آزمایش خون ساده می‌توانند سطح هورمون پاراتیروئید، کلسیم و ویتامین دی را در خون اندازه گرفته و در صورت لزوم اقدامات درمانی مورد نظر برای شما انجام دهند.
