گرگرفتگی یائسگی چیست و چه درمانی دارد؟ در این مقاله از مجله سلامت با ما همراه باشید تا با گرگرفتگی یائسگی و راه های پیگیری و درمان آن اشنا شوید.
یائسگی، چه به‌صورت تدریجی ظاهر شود و چه ناگهانی، بخشی از زندگی است. دو مورد از رایج‌ترین شکایات مربوط به یائسگی نیز گرگرفتگی و تعریق شبانه است. تقریبا سه‌چهارم زنان در دوره قبل از یائسه شدن این علائم را تجربه می‌کنند. وقتی به یائسگی می‌رسید ممکن است این گرگرفتگی‌ها 6 ماه تا پنج سال ادامه داشته باشد و حتی در برخی افراد ممکن است بیش از ده سال ادامه پیدا کند. در ادامه با علل گرگرفتگی یائسگی و روش‌های پیشگیری و درمان آن آشنا می‌شوید.
گرگرفتگی یائسگی چیست؟
گرگرفتگی به معنای احساس گرمای شدید است که عوامل بیرونی باعث آن نمی‌شوند. این مسئله ممکن است به‌صورت ناگهانی ظاهر شود یا ممکن است قبل از بروز، آن را احساس کنید. در این شرایط، برخی از علائمی که ممکن است تجربه کنید عبارت‌اند از:
- سوزن سوزن شدن در انگشتان
- تپش قلب سریع‌تر از معمول
- احساس گرمای ناگهانی پوست
- قرمز یا برافروخته شدن صورت
- تعریق به‌ویژه در قسمت بالای بدن
گرگرفتگی یائسگی چه مدت طول می‌کشد؟
معمولا گرگرفتگی به‌صورت ناگهانی شروع می‌شود اما مدت‌زمان ادامه هر گرگرفتگی متفاوت است. برخی از گرگرفتگی‌ها پس از چند ثانیه رفع می‌شوند اما برخی از آن‌ها طولانی هستند و ممکن است بیش از 10 دقیقه ادامه داشته باشند. به‌طور متوسط گرگرفتگی حدودا چهار دقیقه طول می‌کشد.
فراوانی گرگرفتگی‌ها نیز متفاوت است. برخی از زنان در هفته چند گرگرفتگی را تجربه می‌کنند، درحالی‌که برخی دیگر ممکن است چندین گرگرفتگی را در هر ساعت تجربه کنند. این امر بستگی به این موضوع دارد که در کدام دوره یائسگی هستید. استفاده از برخی روش‌ها و ایجاد تغییرات در سبک زندگی کمک می‌کند که گرگرفتگی‌های شما کاهش پیدا کند و علائم این مسئله بهبود یابد.
چه عواملی باعث ایجاد گرگرفتگی یائسگی می‌شوند؟
هنوز کاملا مشخص نشده است که دلایل بروز یائسگی چیست و مطالعات همچنان در حال بررسی این موضوع هستند. بااین‌حال، شواهد واضحی وجود دارد که نشان می‌دهند گرگرفتگی ناشی از تغییرات هورمونی در بدن است. همچنین، ارتباط آن با بیماری دیابت نیز تحت بررسی است. تصور می‌شود چاقی و سندرم متابولیک باعث افزایش گرگرفتگی می‌شود.
برخی از زنان به‌ندرت گرگرفتگی را تجربه می‌کنند و علائم آن را هم جزئی می‌دانند اما برخی دیگر، گرگرفتگی‌های شدیدی را تجربه می‌کنند که کیفیت زندگی آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
محرک‌های گرگرفتگی یائسگی چیست؟
محرک‌های گرگرفتگی در هر فرد متفاوت است اما برخی از محرک‌های معمول عبارت‌اند از:
- نوشیدن الکل
- مصرف محصولات حاوی کافئین
- خوردن غذاهای تند
- گرم بودن محیط
- احساس استرس یا اضطراب
- پوشیدن لباس تنگ
- سیگار کشیدن یا در معرض دود سیگار قرار داشتن
- دولا شدن
برای اینکه محرک‌های گرگرفتگی خود را تشخیص دهید می‌توانید کارهایی که انجام داده‌اید، غذاهایی که خورده‌اید، احساسی که دارید و لباس‌هایی که می‌پوشید را چند هفته بنویسید. در این صورت می‌توانید با مشاهده الگوهایی که وجود دارد محرک‌ها را تشخیص دهید.
داروهایی که در دوران یائسگی تجویز می شود
چگونه می‌توان از گرگرفتگی یائسگی پیشگیری کرد؟
اگر محرک‌های گرگرفتگی خود را شناسایی کنید می‌توانید تا حدودی دفعات گرگرفتگی را کاهش دهید. اگرچه نمی‌توان کاملا از آن اجتناب کرد اما ممکن است علائم کمتری را تجربه کنید. هیچ روش تضمین‌شده‌ای برای پیشگیری از گرگرفتگی وجود ندارد اما استفاده از برخی روش‌ها می‌تواند در مدیریت علائم کمک‌کننده باشد.
شما می‌توانید برای پیشگیری از گرگرفتگی، از برخی روش‌ها مثل تغییر شیوه زندگی، هورمون درمانی جایگزین، داروهای تجویزشده یا درمان‌های جایگزین استفاده کنید که لازم است در مورد انتخاب بهترین روش با پزشک خود صحبت کنید.
گرگرفتی یائسگی را چگونه می‌توان درمان کرد؟
اگرچه برخی خانم‌ها مقابله با گرگرفتگی را یاد می‌گیرند و می‌توانند با وجود آن، زندگی عادی‌ای داشته باشند اما این مسئله برای برخی زنان می‌تواند بسیار آزارنده باشد. استفاده از روش‌هایی که در ادامه مطرح می‌شوند به شما کمک می‌کند گرگرفتگی را کاهش دهید.
روش‌های بهبود فوری
برخی از زنان با استفاده از برخی ابزارها یا تکنیک‌های ساده می‌توانند گرگرفتگی خود را کنترل کنند. برای اینکه بهبود فوری را تجربه کنید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- حتی در سردترین روزها به‌صورت لایه‌لایه لباس بپوشید، بنابراین می‌توانید لباس خود را متناسب با دمایی که احساس می‌کنید تنظیم کنید.
- با شروع گرگرفتگی، آب یخ بنوشید.
- شب‌ها لباس نخی بپوشید و از ملحفه‌های نخی استفاده کنید.
- یک کمپرس یخ کنار تختخواب خود بگذارید.
- دمای اتاق را پایین نگه دارید. پنجره‌ها را باز کنید و از کولر استفاده کنید تا هوا در اتاق جریان داشته باشد.
- در طول روز و قبل از خواب، دوش آب سرد بگیرید.
- به مچ دست خود آب خنک بزنید. رگ‌های خونی زیادی در مچ دست‌ها وجود دارد، بنابراین این کار ممکن است روش خوبی برای بهبود سریع گرگرفتگی باشد.
مشاوره در مورد مکمل‌ها
بسیاری از زنان برای کمک به کنترل گرگرفتگی و تعریق شبانه از محصولات طبیعی استفاده می‌کنند. اگر شما نیز از محصولات یا مکمل‌های طبیعی استفاده می‌کنید مهم است که در مورد آن با پزشک صحبت کنید، زیرا برخی از محصولات می‌توانند با داروهای بدون نسخه یا داروهای تجویزشده توسط پزشک، تداخل داشته باشند.
هورمون درمانی جایگزین (HRT)
محبوبیت هورمون درمانی جایگزین، طی چند سال اخیر رو به کاهش است. درمان با هورمون‌های مصنوعی ممکن است برای برخی از زنانی که گرگرفتگی‌های شدید را تجربه می‌کنند و این مسئله کیفیت زندگی آن‌ها را تحت تاثیر قرار داده است استفاده شود. مکمل‌های استروژن، میزان استروژن را در سیستم شما تنظیم می‌کنند و از بروز و شدت گرگرفتگی و تعریق شبانه می‌کاهند.
استروژن معمولا با پروژستین مصرف می‌شود تا خطر ابتلا به سرطان آندومتر کاهش یابد. این دارو را می‌توان از طریق قرص، کرم، ژل یا پچ واژن مصرف کرد. پزشک می‌تواند در مورد اینکه از این درمان استفاده کنید یا نه به شما کمک کند.
درمان‌های غیرهورمونی
تحقیقات نشان می‌دهد برخی داروهای غیرهورمونی می‌توانند به مدیریت گرگرفتگی و تعریق شبانه به زنان کمک کنند. اگرچه این داروها به این منظور ساخته نشده‌اند اما بعضی از خانم‌ها آن‌ها را موثر می‌دانند. با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا این داروها برای شما و شرایطتان مناسب هستند یا نه.
گاباپنتین و پرگابالین که معمولا برای دردهای ناشی از نوروپاتی و تشنج تجویز می‌شوند، برای برخی از زنان تسکین‌دهنده هستند. داروهای ضدافسردگی ونلافاکسین، فلوکستین و پاروکستین نیز برای درمان گرگرفتگی موثر هستند.
درمان‌های جایگزین
مطالعات نشان می‌دهند که طب سوزنی می‌تواند علائم یائسگی ازجمله گرگرفتگی را کاهش دهد. این درمان می‌تواند در کاهش فراوانی و شدت گرگرفتگی‌ها موثر باشد. مدیتیشن نیز می‌تواند به مدیریت سطح استرس کمک کند. ازآنجایی‌که یکی از محرک‌های گرگرفتگی، استرس است، استفاده از روش‌های مدیریت استرس علاوه بر اینکه به بهبود گرگرفتگی شما کمک می‌کند کیفیت زندگی‌تان را نیز بهبود می‌بخشد.
تغییرات در سبک زندگی
سبک زندگی می‌تواند به اندازه هر دارو یا مکمل دیگری که مصرف می‌کنید بر روی بدن شما تاثیر بگذارد. داشتن سبک زندگی سالم می‌تواند فراوانی و شدت گرگرفتگی را کاهش دهد و همچنین، به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و پوکی استخوان کمک کند. نکات زیر را رعایت کنید تا بتوانید سلامتی خود را بهبود ببخشید:
- رژیم غذایی متعادل و سالمی داشته باشید.
- به‌طور منظم ورزش کنید.
- سیگار کشیدن را متوقف کنید و از دود سیگار نیز اجتناب کنید.
- آرام باشید و استرس خود را کاهش دهید. تنفس آهسته و عمیق و مدیتیشن ازجمله روش‌هایی هستند که می‌توانند به کاهش استرس و کاهش گرگرفتگی کمک کنند.
همانطور که شرایط گرگرفتگی در هر زنی متفاوت است، پاسخ به روش‌های درمانی نیز در هر فرد متفاوت است؛ بنابراین، اگر متوجه شدید که یک روش برای شما کمک‌کننده نیست ممکن است لازم باشد روش دیگری را امتحان کنید. اگر هیچ‌یک از روش‌های موجود برای درمان گرگرفتگی برای شما مفید نبود در مورد این موضوع با پزشک صحبت کنید.
درنهایت، همانطور که مطرح شد گرگرفتگی علامتی است که بیشتر خانم‌ها آن را در دوره پیش‌یائسگی و یائسگی تجربه می‌کنند. این مسئله می‌تواند در برخی از زنان بسیار آزارنده باشد که در این شرایط، شناسایی محرک‌های گرگرفتگی و استفاده از روش‌های پیشگیری و درمان می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.
