در این مقاله از کلینیک دیابت و غدد لیستی از داروهای درمان آکنه تنها جهت آشنایی ارایه خواهد شد در نظر داشته باشید قبل از مصرف هر گونه دارو می بایست به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
آکنه درنتیجه مسدود شدن فولیکولهای مو ایجاد میشود. چربی، کثیفی و سلولهای مرده بر روی سطح پوست، باعث بسته شدن منافذ پوست میشوند و جوشها یا عفونتهای موضعی کوچک ایجاد میکنند. روشهای درمانی آکنه برای از بین بردن و خشک کردن چربیهای اضافی که منجر به آکنه میشوند به کار میروند. درمانهای مختلف این بیماری شامل درمانهای مرتبط با سبک زندگی، داروهای موضعی، داروهای خوراکی و اقدامات پزشکی است.
درمان مناسب، بستگی به شرایط فردی شما دارد. اگر آکنه خفیف تا متوسط مانند جوشهای سرسفید یا جوشهای سرسیاه، دارید درمان شما بهاحتمالزیاد نسبتا آسان است. بااینحال، اگر آکنه کیستیک یا التهابی داشته باشید، ممکن است درمان شما چالشبرانگیز باشد. آکنه کیستیک به معنای ایجاد شدن یک یا چند کیست بزرگ، دردناک و قرمز در زیر سطح پوست است. پزشک یا متخصص پوست میتواند به شما کمک کند متوجه شوید چه نوع آکنهای دارد و چه داروهایی برای آن لازم است. در ادامه با انواع داروهایی که برای درمان آکنه تجویز میشود آشنا میشوید.
_______________________________________________________________
بیشتر بخوانید: بزرگ شدن سینه در پسران
_______________________________________________________________
داروهای آکنه
روشهای زیادی از کرمها، ژلها، مواد شوینده گرفته تا نسخهها و روشهای جراحی، برای درمان آکنه وجود دارد اما کدامیک از اینها روش بهتری است؟ این امر به نوع آکنه و شدت آن بستگی دارد. برای بیشتر افراد گزینههای زیادی برای درمان آکنه وجود دارد و برخی روشها نیز باعث میشوند که آکنه تحت کنترل قرار بگیرد. در ادامه با این موضوع آشنا میشوید که داروهای آکنه شامل چه مواردی است.
داروهای بدون نسخه
داروهای بسیار زیادی برای درمان آکنه در داروخانهها وجود دارند که شامل ژل، پد، کرم، لوسیون و صابون میشوند. اکثر آنها درمانهای موضعی برای استفاده مستقیم روی پوست هستند. یک پیشنهاد شناختهشده برای بهبود آکنه، قرار دادن خمیردندان روی جوشها برای خشک شدن آنهاست اما مواد موجود در خمیردندان ممکن است باعث تحریک بیشتر پوست شود؛ بنابراین، بهتر است از کرم مناسب برای بهبود بیماری خود استفاده کنید. اکثر داروهای بدون نسخه برای جوش یا آکنه، حاوی مواد فعال زیر هستند:
رزورسینول (resorcinol)
این ماده به تجزیه جوشهای سرسیاه و جوشهای سرسفید کمک میکند. از همین ماده فعال برای درمان شوره سر، اگزما و پسوریازیس نیز استفاده میشود. استفاده از این ماده معمولا عوارضی ندارد اما در برخی موارد ممکن است باعث قرمزی و لایهبرداری از پوست بهصورت موقتی شود. در برخی موارد نادر نیز باعث تحریک پوست میشود.
بنزوئیل پروکساید (benzoyl peroxide)
این ماده فعال به باکتری حمله میکند و باعث متوقف شدن تولید روغن توسط غدد میشود. بنزوئیل بهعنوان یک ماده لایهبردار، باعث تسریع در پاکسازی منافذ پوست میشود. این امر بهنوبه خود باعث کاهش تعداد باکتریها در ناحیه آسیبدیده میشود. واکنشهای پوستی مانند لایهبرداری، خارش، تحریک و قرمز شدن پوست ممکن است بهویژه در ابتدای درمان ایجاد شود. این دارو معمولا لازم است یک تا سه بار در روز مصرف شود اما بسته به اینکه از کدام محصول استفاده میکنید دوز مصرف تا حدودی متفاوت است.
اسید سالیسیلیک (salicylic acid)
این ماده باعث از بین رفتن جوشهای سرسیاه و جوشهای سرسفید و همچنین، لایهبرداری و رفع چربیهای اضافی پوست میشود. اسید سالیسیلیک باعث ریزش آسان پوست میشود، از انسداد منافذ جلوگیری میکند و فضایی برای رشد سلولهای جدید را ایجاد میکند. در اثر مصرف این دارو، واکنشهای پوستی مانند لایهبرداری، سوزش، خشکی و قرمز شدن پوست ممکن است بهویژه در ابتدای درمان ایجاد شود که اگر بدتر شد لازم است در مورد آن با پزشک صحبت کنید. ژل 5/0 تا پنج درصد این دارو، لازم است روزی یکبار مصرف شود اما لوسیون و پد آن را میتوانید روزی یک تا سه بار استفاده کنید.
گوگرد
این ماده قرنها برای درمان آکنه، پسوریازیس و اگزما استفاده شده است. گوگرد منجر به تجزیه جوشهای سرسیاه و جوشهای سرسفید میشود. مکانیسم اثر آن دقیقا مشخص نیست اما به نظر میرسد گوگرد عنصری، بهآرامی اکسید میشود و به اسید سولفور تبدیل میگردد. اسید سولفور، دارای خواص ضد باکتری است. اگر از شکل صابونی آن استفاده میکنید زمان مصرف، زمانی است که علائم را مشاهده میکنید اما اگر از لوسیون آن استفاده میکنید دو یا سه بار در روز آن را مصرف کنید. همچنین، اگر میخواهید به شکل پماد از آن استفاده کنید، پماد 5 درصد آن را تهیه کنید.
باگر از گوگرد بهصورت مناسب و کوتاهمدت استفاده کنید احتمالا خطری به همراه ندارد. محصولات حاوی گوگرد با غلظت حداکثر 10 درصد را میتوانید تا هشت هفته با خیال راحت استفاده کنید. در بعضی از افراد، استفاده از محصولات حاوی گوگرد روی پوست ممکن است باعث خشکی پوست شود.
رتین آ (retin-A)
این ماده باعث میشود که منافذ مسدود پوست، باز شوند. رتین آ، حاوی ترتینوئین، نوعی ویتامین A اسیدی است که روی پوست قرار میگیرد و بهعنوان یک لایهبردار شیمیایی عمل میکند. این دارو، یکبار در روز و با قرار دادن دارو بر روی آکنهها در شبها مصرف میشود. در مورد دوز مصرف برای کودکان، لازم است با پزشک مشورت کنید.
ممکن است بلافاصله پس از استفاده از دارو احساس گرما یا سوزش کنید. قرمزی پوست، خشکی، خارش، پوستهپوسته شدن، سوزش خفیف یا بدتر شدن آکنه ممکن است در طی دو تا چهار هفته اول استفاده از دارو اتفاق بیفتد. این عوارض معمولا با ادامه استفاده کاهش مییابند. استفاده از مرطوبکننده روزانه ممکن است برای بهبود خشکی بیشازحد پوست مفید باشد.
آزلائیکا اسید (azelaic acid)
این ماده، تولید چربی پوست را متوقف میکند و رشد باکتریها را کاهش میدهد. آزلائیکا اسید، یک اسید دیکربوکسیلیک اشباع است که بهطور طبیعی در گندم، چاودار و جو یافت میشود. آزلائیکا اسید، همچنین با از بین بردن رادیکالهای آزاد، التهاب را کاهش میدهد. این امر برای بیمارانی مفید است که پوست تیرهای دارند و لکههای تیرهای بر روی پوست صورتشان، به نام ملاسما مشاهده میشود.
دوز مصرف این دارو بهصورت دو بار استفاده در روز است و باید یکبار صبحها و یکبار عصرها مصرف شود. دوز مصرف برای کودکان، باید توسط پزشک تعیین شود. عوارض رایجتر آن عبارتاند از: سوزش یا سوزن سوزن شدن پوست و خشکی، خارش، لایهبرداری یا قرمزی پوست. در برخی موارد کمتر شایع نیز ممکن است عوارضی مثل تاول زدن، خشکی یا پوستهپوسته شدن پوست و قرمزی شدید، درد یا تورم پوست مشاهده شود.
داروهای بدون نسخه غلظتهای مختلفی از این مواد فعال دارند؛ بنابراین، توصیه میشود که برای درمان آکنه با انتخاب محصولاتی شروع کنید که غلظت کمی از این مواد دارند. در ابتدا ممکن است دچار تحریک پوست، قرمزی یا سوزش شوید اما این عوارض معمولا با ادامه استفاده متوقف میشوند. اگر پوست حساسی دارید نیز بهتر است کرم یا لوسیون استفاده کنید اما اگر پوستتان چرب است، ژلها برای شما بهتر هستند. ژلها معمولا دارای الکل هستند و پوست را خشک میکنند.
داروهای با نسخه
نمونههایی از داروهای موضعی که با نسخه پزشک در دسترس هستند شامل تازاروتن (tazarotene)، آداپالن (adapalene) و ترتینوئین (tretinoin) هستند. همه این داروها از ویتامین A گرفته شدهاند. برخی از آنتیبیوتیکهای موضعی نیز ممکن است به پاکسازی پوست از باکتریهای اضافی کمک کنند. لازم است بدانید یافتن دوز و ترکیب مناسب این داروها ممکن است مدتی طول بکشد.
مصرف بنزوئیل پروکساید باید کم باشد زیرا مقدار زیاد آن میتواند به پوست آسیب برساند و باعث سفید شدن لباسها شود. ژل داپسون ممکن است به بیماران مبتلا به آکنههای التهابی کمک کند. عوارض جانبی مرتبط با داروهای تجویزشده موضعی شامل سوزش، لایهبرداری، قرمزی و سوزش است؛ بنابراین، لازم است با پزشک خود در تماس باشید تا بتوانید اثرات سوء را به حداقل برسانید. برخی دیگر از داروها عبارتاند از:
آنتیبیوتیکها
از آنتیبیوتیکها برای درمان آکنه ممکن است بهصورت موضعی یا خوراکی استفاده شود. آنتیبیوتیکها با پاکسازی پوست از باکتریهای آکنهساز و کاهش التهاب به بهبود وضعیت پوست شما کمک میکنند. محصولات موضعی آن بهصورت کرم، ژل، محلول، پد و لوسیون موجود است. آنتیبیوتیکهای موضعی توانایی نفوذ به پوست و پاکسازی آکنههای بیشتر در اعماق پوست را دارند، درحالیکه آنتیبیوتیکهای خوراکی در سراسر بدن جذب میشوند.
بااینحال، آنتیبیوتیکهای خوراکی اغلب عوارض جانبی بیشتری نسبت به انواع موضعی دارند اما میتوان از آنها برای انواع شدیدتر آکنه استفاده کرد. معمولا آنتیبیوتیکهای موضعی بهعنوان درمان آکنه بهتنهایی توصیه نمیشوند، زیرا میتوانند خطر مقاومت به آنتیبیوتیکها را در باکتریهای پوست افزایش دهند. بااینحال، استفاده از بنزوئیل پروکساید با یک آنتیبیوتیک موضعی ممکن است احتمال ایجاد مقاومت نسبت به آنتیبیوتیکها را کاهش دهد.
رتینوئیدها یا مشتقات ویتامین A
این داروها به اشکال موضعی یا خوراکی در دسترس هستند. رتینوئیدهای موضعی با تاثیر بر نحوه رشد و ریزش پوست، آکنههای متوسط تا شدید را بهبود میبخشند. میتوان از آنها در ترکیب با سایر داروهای آکنه مانند بنزوئیل پروکساید و آنتیبیوتیکهای خوراکی استفاده کرد. رتینوئیدهای موضعی عوارض جانبی شدید رتینوئیدهای خوراکی ندارند اما آنها برای زنان باردار یا شیرده توصیه نمیشوند. عوارض جانبی رتینوئیدهای موضعی شامل قرمزی، خشکی و خارش پوست است.
برای آکنه کیستیک شدید، ایزوترتینوئین (isotretinoin) موثرترین روش درمانی است. این دارو حتی ممکن است آکنههای شدیدی را که به درمانهای دیگر پاسخ ندادهاند را بهبود ببخشد. بااینحال، این محصول میتواند عوارض جانبی نیز داشته باشد. عوارض جانبی آن میتواند نقایص مادرزادی شدیدی ایجاد کند و هرگز نباید توسط زنی باردار یا شیرده مورداستفاده قرار گیرد. همچنین، برخی مطالعات نشان میدهد که استفاده از آن با افزایش خطر افسردگی، خودکشی و بیماری التهابی روده همراه است.
قرصهای پیشگیری از بارداری
قرصهای ضدبارداری حاوی هورمونهای زنانه هستند که با خنثی کردن اثر هورمونهای مردانه (مانند تستوسترون) میتوانند آکنه را بهبود ببخشند. به همین دلیل، تنها برای زنان مورداستفاده قرار میگیرد. حداکثر تاثیر استفاده از قرصهای ضدبارداری بر آکنه طی سه تا چهار ماه اتفاق میافتد. عوارض جانبی شامل حالت تهوع، لکه بینی، حساسیت پستان و لخته شدن خون است.
اسپیرونولاکتون (spironolactone)
اسپیرونولاکتون با نام تجاری آلداکتون (Aldactone)، یک داروی خوراکی است که میتواند تاثیر هورمونهای بدن بر روی غدد چربی پوست را متوقف کند. اگرچه، این دارو برای درمان آکنه مورد تایید سازمان غذا و دارو ایالاتمتحده آمریکا نیست اما اسپیرونولاکتون بهویژه برای زنانی مفید است که آکنههای آنها در زمان قاعدگی و یائسگی بدتر میشود.
کلاسکوترون (clascoterone)
کلاسکوترون با نام تجاری وینلوی (Winlevi) یک داروی موضعی تازه تایید شده برای آکنههای متوسط تا شدید است و بهعنوان جایگزین برای اسپیرونولاکتون در نظر گرفته میشود. این دارو، هورمونهای ایجادکننده آکنه را هدف قرار میدهد و اگرچه نحوه عملکرد آن کاملا مشخص نیست اما مطالعات نشان داده است که باعث بهبود آکنه در افراد بالای 12 سال میشود. این دارو دو بار در روز، یکبار صبحها و یکبار عصرها مصرف میشود.
نکاتی در مورد مصرف داروهای آکنه
آکنه یک وضعیت قابلدرمان است و همانطور که مشاهده کردید برای انواع مختلف آن، داروهای متعددی وجود دارد. بااینحال، برخی از این داروها عوارض جانبی نیز دارند که برای مراقبت از خودتان در برابر آنها مهم است از برخی نکات آگاه باشید. این امر همچنین، به شما کمک میکند تاثیر داروها را به حداکثر برسانید. در ادامه با این نکات آشنا میشوید.
- اگر از داروهای آکنه استفاده میکنید مهم است که از عوارض جانبی آنها و تداخل آن با سایر داروها آگاه باشید.
- رتینوئیدهای موضعی و بنزوئیل پروکساید میتوانند پوست را قرمز، خشک و حساس به نور خورشید کنند.
- آنتیبیوتیکهای خوراکی ممکن است باعث حساسیت به نور خورشید و ناراحتی معده شوند.
- بنزوئیل پروکساید ممکن است اثرات برخی رتینوئیدهای موضعی را مهار کند. بنابراین هرگز آنها را در روز، همزمان استفاده نکنید.
- مصرف آنتیبیوتیک خوراکی به مدت بیش از چند هفته ممکن است زنان را مستعد ابتلا به عفونتهای مخمری کند.
- برخی از محصولات بدون نسخه میتوانند باعث واکنشهای آلرژیک نادر اما جدی شوند. اگر علائمی مانند گرفتگی گلو، دشواری در تنفس، احساس ضعف یا تورم صورت یا زبان را مشاهده کردید، بهسرعت به اورژانس مراجعه کنید.
- از ور رفتن با جوشها یا فشار دادن آنها خودداری کنید. این کار میتواند باعث ایجاد زخم یا عفونتهای پوستی شود.
درنهایت، آکنه میتواند بسیار آزاردهنده و ناراحتکننده باشد. بااینحال، اگر به آن مبتلا شدید مهم است که در ابتدا محصولات بدون نسخه و حاوی مواد فعال کمتر را برای بهبود پوست خود انتخاب کنید اما اگر این محصولات در درمان آکنهها موثر نبودند، لازم است به پزشک مراجعه کنید. پزشک داروهای آکنه را با توجه به نوع آکنه و پوستی که دارید برای شما تجویز میکند. درمان این بیماری کمی زمانبر است؛ بنابراین، مهم است صبور باشید و طبق دستورالعملهای پزشک عمل کنید.