ابتلا به هر بیماری مزمنی یک ریسک فاکتور ابتلا به بیماری افسردگی است. درصورت ابتلا به دیابت – فرقی نمی‌کند دیابت نوع 1 باشد یا دیابت نوع 2 احتمال ابتلای شما به افسردگی افزایش می‌یابد. از سوی دیگر، درصورتی که افسردگی دارید، احتمال ابتلای شما به دیابت نوع 2 افزایش می‌یابد. اما خبر خوب این است که شما می‌توانید دیابت و افسردگی را همزمان و در کنار هم درمان کنید و بهبود یکی می‌تواند تاثیر مثبتی بر روی دیگری بگذارد.
در متن پیش رو قصد داریم شما را با ارتباط بین افسردگی و دیابت و راهکارهای درمان این دو آشنا کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- چه ارتباطی بین دیابت و افسردگی وجود دارد؟
- چه عواملی منجر به بروز افسردگی در مبتلایان به دیابت می‌شود؟
- افسردگی در مبتلایان به دیابت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
- چگونه دیابت و افسردگی را همزمان با هم مدیریت کنید؟
- در صورت ابتلا به دیابت چه علائمی می‌توانند زنگ خطری برای ابتلا به افسردگی باشند؟
- چند پیشنهاد برای تقویت روحیه و مقابله با افسردگی
چه ارتباطی بین دیابت و افسردگی وجود دارد؟
علی‌رغم این که ارتباط بین دیابت و افسردگی کاملاً مشخص نیست؛ اما می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مدیریت دیابت ممکن است در مواردی دشوار باشد و زمینه را برای ایجاد اضطراب و افسردگی در مبتلایان فراهم کند.
- دیابت می‌تواند منجر به بروز عوارضی شود که به‌تدریج علائم افسردگی را بدتر کند.
- افسردگی می‌تواند بر روی سبک زندگی تاثیر منفی بگذارد؛ از جمله رژیم غذایی ناسالم، ورزش نکردن، سیگار و افزایش وزن که همگی می‌توانند زمینه را برای ابتلا به دیابت نوع 2 فراهم کنند.
- افسردگی می‌تواند توانایی مبتلایان را در برقراری ارتباط و شفاف فکر کردن مختل کند. این مسئله می‌تواند توانایی شما را در مدیریت بیماری دیابت تحت تاثیر قرار دهد.
چه عواملی منجر به بروز افسردگی در مبتلایان به دیابت می‌شود؟
مدیریت یک بیماری مزمن از قبیل دیابت نوع 2 می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به افسردگی باشد. از سوی دیگر، دیده شده است که برخی عوامل هستند که به‌طور مشترک می‌توانند احتمال ابتلا به دیابت و افسردگی را بالا ببرند؛ از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سابقه خانوادگی مثبت برای هر دو بیماری
- چاقی
- فشار خون بالا
- بیماری عروق کرونری قلبی
افسردگی می‌تواند همه ابعاد زندگی فردی را درگیر کند. رژیم غذایی، ورزش و سایر انتخاب‌های مرتبط با سبک زندگی تحت تاثیر افسردگی قرار می‌گیرند. همه این موارد می‌توانند کنترل قند خون را دچار مشکل کنند.
افسردگی در مبتلایان به دیابت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
درصورتی که هر یک از علائم افسردگی را تجربه می‌کنید، لازم است که در این باره با پزشک خود مشورت کنید. پزشک به شما در تشخیص علت بروز علائم‌تان کمک خواهد کرد. در قدم اول پزشک شرح‌حال دقیقی از علائم شما و نیز سابقه خانوادگی‌تان در ابتلا به افسردگی می‌گیرد.
در ادامه، ارزیابی دقیقی از نظر روانشناسی از شما می‌گیرد تا با افکار، خلق‌وخو و رفتارهای شما به‌طور کامل آشنا شود. سپس، پزشک شما را معاینه می‌کند. در مواردی پزشک ممکن است برای‌تان آزمایش خون درخواست کند تا مطمئن شود که مشکلات دیگری از قبیل کم‌خونی یا کم کاری تیروئید نداشته باشید.
چگونه دیابت و افسردگی را همزمان با هم مدیریت کنید؟
همراهی همزمان این دو بیماری می‌تواند شرایط را برای شما سخت‌تر کند. اما فراموش نکنید مدیریت صحیح یکی در بهبود علائم دیگری تاثیرگذار است. با انجام کارهای زیر، می‌توانید به بهبود همزمان این دو بیماری کمک کنید:
برنامه مدیریت شخصی دیابت
مدیریت صحیح دیابت علاوه بر کنترل قند خون و حفظ آن در محدوده طبیعی، در پیشگیری از عوارض مختلف بیماری هم تاثیر ویژه‌ای دارد؛ از جمله کنترل وضعیت متابولیک، کمک به کاهش وزن و نیز کاهش ریسک بیماری‌های قلبی و عروقی. همه این موارد در مجموع می‌توانند در بهبود کیفیت زندگی و افزایش امید به زندگی و بهبود علائم افسردگی موثر باشند.
روان‌درمانی
از سوی دیگر، افرادی که تحت روان‌درمانی قرار گرفته‌اند، به ویژه درمان‌های شناختی-رفتاری بهبود قابل توجهی را در علائم مربوط به افسردگی گزارش کرده‌اند که خود در مدیریت بهتر و دقیق‌تر دیابت موثر است.
داروها و اصلاح سبک زندگی
داروها -چه داروهایی که برای درمان افسردگی تجویز می‌شوند و چه آن‌هایی که در درمان دیابت موثر هستند- و نیز اصلاح سبک زندگی می‌توانند در بهبود علائم هر دو بیماری و کاهش عوارض این دو موثر باشند.
در صورت ابتلا به دیابت چه علائمی می‌توانند زنگ خطری برای ابتلا به افسردگی باشند؟
مدیریت و کنار آمدن با یک بیماری مزمن مثل دیابت نوع 2 خود به‌تنهایی می‌تواند باعث احساس خستگی و فشار بر روی فرد مبتلا شود. با این حال، درصورتی که احساس ناراحتی و افسردگی می‌کنید که پس از گذشت چند هفته بهبود نیافته است، ممکن است شما در معرض ابتلا به افسردگی باشید.
از جمله علائم شایع افسردگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم لذت بردن از انجام کارهایی که پیش از این مورد علاقه‌تان بوده است
- بی‌خوابی یا خوابیدن بیش از حد معمول
- کاهش اشتها یا افزایش میل به غذا خوردن
- عدم توانایی تمرکز کردن
- احساس اضطراب یا عصبی بودن در اغلب مواقع
- احساس تنهایی یا انزوا
- احساس ناراحتی صبحگاهی
- احساس این که هیچ‌وقت هیچ کاری را درست انجام نمی‌دهید
- داشتن افکار خودکشی
- آسیب به خود و دیگران
مدیریت ضعیف بیماری دیابت می‌تواند باعث تشدید علائم افسردگی شود و بالعکس. برای مثال، درصورتی که سطح قند خون بسیار بالا یا بسیار پایین باشد، ممکن است علائمی از قبیل اضطراب، خستگی یا کاهش سطح انرژی را تجربه کنید.
درصورتی که هر یک از علائم افسردگی را تجربه می‌کنید، لازم است با پزشک خود در این باره مشورت کنید. او به شما در تشخیص و درمان علائم‌تان کمک می‌کند.
چند پیشنهاد برای تقویت روحیه و مقابله با افسردگی
با انجام کارهای زیر می‌توانید به درمان افسردگی و بهبود روحیه‌تان کمک کنید:
با پزشک صحبت کنید
مشورت کردن با یک پزشک یا روان‌درمانگر به شما کمک می‌کند تا مسیر روشنی را برای درمان و مقابله با افسردگی پیدا کنید.
با دوستان یا خانواده‌تان صحبت کنید
در مواردی صحبت کردن با کسانی که بهتر از بقیه آن‌ها را می‌شناسید، می‌تواند در مقابله با افسردگی کمک‌کننده باشد. از سوی دیگر، فراموش نکنید که شما تنها نیستید. افراد بسیاری هستند که با مشکلاتی مشابه شما دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
غذاهای خوب بخورید
مسئله غذا یک بخش اساسی از زندگی هر فردی است. ابتلا به دیابت ممکن است باعث شود خوردن یک غذای خوشمزه برای‌تان تبدیل به کاری استرس‌زا شود. با این حال، یک رژیم غذایی ایده‌آل می‌تواند نقش بسزایی را در تقویت روحیه‌تان ایفا کند.
رژیم غذایی دیابت؛ مواد غذایی مناسب بیماران دیابتی
ورزش کنید
ورزش کردن یک بخش اساسی در درمان و مدیریت بیماری دیابت است. کنترل وزن، کاهش قند خون و تقویت تاثیر انسولین در بدن از جمله فواید قابل ذکر ورزش کردن هستند. با این حال، ابتلا به افسردگی ممکن است باعث شود که ورزش کردن هم برای‌تان تبدیل به امری دشوار و نشدنی شود. با این حال، فواید آن قابل چشم‌پوشی نیست. انجام منظم ورزش علاوه بر کمک به کنترل بیماری دیابت، در بهبود روحیه و خلق‌وخو هم موثر است.
تحت نظر پزشک دارو مصرف کنید
مصرف داروی ضدافسردگی تحت نظر پزشک متخصص به بهبود افسردگی فرد مبتلا به دیابت کمک خواهد کرد.
نکته پایانی در مورد دیابت و افسردگی
شناخت صحیح علائم افسردگی و تشخیص به‌موقع آن مرحله مهمی در دریافت درمان مناسب است. ابتدا لازم است که علائم و مشکل خود را با یک پزشک درمیان بگذارید. پزشک شما را در تشخیص بیماری‌تان راهنمایی خواهد کرد و درصورت نیاز درمان اختصاصی را در اختیارتان قرار خواهد داد. درمان افسردگی اغلب شامل روان‌درمانی و در مواردی تجویز دارو است.
