سرطان مدولاری تیروئید در بخشی از غده تیروئید به نام مدولا ایجاد می‌شود. این نوع سرطان، نادرترین نوع سرطان تیروئید است. تیروئید خود یک غده پروانه‌ای شکل است که در جلوی گردن قرار گرفته است و با ترشح هورمون‌های تیروئیدی در تنظیم بسیاری از عملکردهای بدن دخالت دارد. این عضو بدن هم مشابه سایر اعضای بدن می‌تواند درگیر سرطان با رشد غیرطبیعی سلول‌ها شود.
در این مقاله قصد داریم شما را با سرطان مدولاری تیروئید، علایم و درمان آن آشنا کنیم.
____________________________________________________________
حتما بخوانید: کارسینوم پاپیلاری تیروئید
____________________________________________________________
Medullary Thyroid Cancer
سرطان مدولاری تیروئید نوعی سرطان است که در بخشی از غده تیروئید به نام مدولا ایجاد می‌شود. مدولا از سلولهای خاصی ساخته شده است که وظیفه تولید و ترشح هورمون کلسی‌تونین را برعهده دارند. کلسی‌تونین هم هورمونی است که در تنظیم سطح کلسیم خون دخالت دارد. وقتی این سلول‌ها به طور بی‌رویه رشد کنند، سرطان مدولاری تیروئید ایجاد می‌شود.
تیروئید یک غده پروانه‌ای شکل است که در جلوی گردن و زیر پوست قرار گرفته است. تیروئید با ترشح برخی هورمون‌های خاص نقش مهمی را در تنظیم بسیاری از عملکردهای ضروری بدن ایفا می‌کند.
چه کسانی به سرطان مدولاری تیروئید مبتلا می‌شوند؟
هرکسی ممکن است روزی به سرطان مدولاری تیروئید مبتلا شود. با این حال مبتلایان به بیماری MEN نوع ۲ که نوعی بیماری وراثتی است، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. علاوه بر این سرطان مدولاری تیروئید در زنان نسبت به مردان شایع‌تر است.
شیوع سرطان مدولاری تیروئید چقدر است؟
سرطان تیروئید نسبتا شایع است اما سرطان مدولاری تیروئید نادر است. حدود ۲ الی ۴ درصد از سرطان‌های تیروئید در آمریکا از نوع سرطان مدولاری هستند. به طور میانگین در ایالات متحده آمریکا سالانه حدود ۱۰۰۰ نفر با سرطان مدولاری تیروئید تشخیص داده می‌شوند.
سرطان مدولاری تیروئید به کدام اعضای بدن ممکن است گسترش یابد؟
سرطان مدولاری تیروئید ممکن است به سایر اعضای بدن گسترش یابد که به آن متاستاز می‌گویند. از جمله به غده لنفاوی و اعضای زیر:
- ریه
- کبد
- استخوان‌ها
- مغز
سرطان مدولاری تیروئید چه علائمی دارد؟
از جمله علائم این سرطان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لمس توده در قسمت فوقانی گردن
- تورم غدد لنفاوی ناحیه گردن
- یک ندول بزرگ تیروئید که می‌تواند منجر به علائمی نظیر خشونت صدا، اختلال بلع و مشکلات تنفسی شود
برخی مبتلایان به سرطان مدولاری تیروئید تا زمانی که غده بزرگ نشده است، هیچ علائمی از خود نشان نمی‌دهند.
این سرطان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
سرطان مدولاری اغلب در آغاز خودش را به صورت یک توده روی غده تیروئید نشان می‌دهد. ممکن است پزشک حین معاینه روتین گردن متوجه توده شود. در مواردی توده ممکن است به صورت اتفاقی و حین تصویربرداری پزشکی به دلایل دیگر تشخیص داده شود.
پزشک برای تشخیص قطعی بیماری امکان دارد هر یک از موارد زیر را برای شما درخواست کند:
- تصویربرداری: از جمله شیوه‌های تصویربرداری که پزشک ممکن است برای تایید تشخیص بیماری درخواست کند، می‌توان به سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن و MRI اشاره کرد.
- بیوپسی سوزنی: در این مورد پزشک با یک سوزن بسیار نازک نمونه‌ای از بافت ندول (بیوپسی) برمی‌دارد. نمونه سپس به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا از نظر وجود سلولهای سرطانی بررسی شود.
- آزمایش خون: در سرطان مدولاری تیروئید عموما سطح کلسی‌تونین افزایش می‌یابد. اندازه‌گیری سطح آن در خون می‌تواند به تشخیص بیماری کمک کند.
سرطان مدولاری تیروئید چگونه درمان می‌شود؟
درمان اصلی سرطان مدولاری تیروئید جراحی خروج کل غده تیروئید است. درصورتی که بیماری به غدد لنفاوی هم گسترش یافته باشد، جراح آن‌ها را هم حین جراحی خارج می‌کند. پس از جراحی لازم است که تا پایان عمر داروهای جایگزین هورمون‌های تیروئیدی را مصرف کنید.
به جز جراحی پزشک ممکن است درمان‌های زیر را هم توصیه کند:
- پرتودرمانی
- شیمی درمانی
آیا سرطان مدولاری تیروئید قابل پیشگیری است؟
سرطان مدولاری تیروئید در اغلب موارد علت خاصی ندارد؛ بنابراین قابل پیشگیری نیست. با این حال درصورتی که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان مدولاری تیروئیدی دارید، می‌توانید آزمایش ژنتیک بدهید تا درصورت مثبت بودن آن با انجام جراحی پیشگیرانه برداشتن غده تیروئید از وقوع سرطان پیشگیری کنید.
چشم‌انداز ابتلا به سرطان مدولاری تیروئید چگونه است؟
چشم‌انداز ابتلا به سرطان مدولاری تیروئد به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله:
- مرحله سرطان
- گسترش یا عدم گسترش سرطان به مناطق دیگر بدن
- میزانی از تومور که حین جراحی خارج شده است
- سن و وضعیت عمومی سلامتی
پیش‌آگهی سرطان مدولاری تیروئید ممکن است به اندازه سایر انواع سرطان‌های تیروئیدی خوب نباشد؛ با این حال در صورتی که بیماری خیلی زود تشخیص داده شود، ممکن است انجام جراحی منجر به درمان قطعی بیماری شود. حتی در مواردی که سرطان مدولاری تیروئید خیلی زود تشخیص داده نشود، بیماری به آهستگی پیشرفت می‌کند. سنین بالا، تشخیص دیرتر سرطان و کسانی که جراحی برداشت توده در آن‌ها کامل انجام نشده است، پیش‌آگهی بدتری دارند.
امید به زندگی سرطان مدولاری تیروئید چقدر است؟
طبق مطالعات فعلی بقای 5 ساله مبتلایان به سرطان مدولاری تیروئید در مراحل 1 تا 3 حدود 93 درصد و در مرحله 4 حدود 28 درصد است. با این حال چون تعداد مبتلایان سالیانه بیماری کم است، ممکن است این تخمین چندان دقیق نباشد.
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که برایتان تشخیص سرطان مدولاری تیروئید گذاشته‌اند، لازم است که به طور منظم پزشک خود را ملاقات کنید. پزشک با انجام آزمایش خون می‌تواند وضعیت پیشرفت بیماری و پاسخ به درمان را در شما ارزیابی کند. پیشنهاد ما به شما این است که برای دریافت درمان به بهترین متخصص غدد مراجعه کنید.
درصورتی که حین درمان جراحی غده تیروئید برداشته شود، لازم است که تا پایان عمر داروهای جایگزین هورمون تیروئیدی را مصرف کنید. علاوه بر این لازم است سطح هورمون‌های تیروئیدی به طور منظم اندازه‌گیری شود.
نکته پایانی
تشخیص سرطان از هر نوعی که باشد، استرس‌آور است. با این حال فراموش نکنید سرطان مدولاری تیروئید در صورتی که به موقع تشخیص داده شود، قابل درمان است. با این که علت سرطان مدولاری دقیقاً مشخص نیست؛ اما با برخی بیماری‌های ارثی مرتبط است. در صورتی که شما یا یکی از اعضای درجه یک خانوده‌تان مبتلا به سرطان مدولاری تیروئید هستید، لازم است که آزمایش‌های ژنتیکی را برای ارزیابی احتمال ابتلایتان به برخی بیماری‌های وراثتی خاص انجام دهید.
