بزرگ شدن قلب که به آن کاردیومگالی یا کاردیومیوپاتی اتساعی نیز گفته می شود، حالتی است که در آن این عضله به طور غیر عادی بزرگ می شود. دلیل این افزایش سایز ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و در هر سن و جنسیتی اتفاق بیافتد. چون علت اکثر موارد ابتلا به کاردیومگالی بروز دیگر بیماری های قلبی است پس میتوان گفت راه پیشگیری از بزرگ شدن قلب، تشخیص زود هنگام دیگر بیماری های قلبی و مراقبت های پزشکی منظم است. درمان کاردیومیوپاتی نیز بستگی به دلیل اصلی و شدت بیماری دارد. این درمان ممکن است شامل دارو ها، تغییر در رژیم غذایی، توصیه های ورزشی و در موارد شدید تر، جراحی و پیوند باشد.
_____________________________________________________________________________
بیشتر بخوانید: درمان قطعی نارسایی قلبی
_____________________________________________________________________________
علائم بزرگ شدن قلب
در اکثر موارد و در مرحله ابتدایی، این بیماری بدون علامت واضح است. زمانی علائم بزرگ شدن قلب ظاهر می شوند که قلب نمی تواند به شکل مؤثر پمپاژ خون را انجام دهد. این مشکل موجب سندرم شناخته شده ای به نام نارسایی احتقانی می شود. برخی از این نشانه ها عبارتند از:
- سرگیجه
- تنگی نفس
- تپش شدید
- احتباس مایع
- مشکلات تنفسی
- افزایش وزن بدون دلیل
- افت فشار خون
- ادم اندام ها و صورت
- بزرگی اندام های داخلی مثل کبد و طحال (اسپلنوهپاتومگالی)
- ضربان قلب مناسب هر سن یعنی ضربان قلب نامنظم
علل بزرگ شدن قلب
گاهی اوقات این مشکل به دلایل ناشناخته ای اتفاق می افتد و قواعد اصلی، عاملی ایجاد آن نیستند. در این حالت به آن آیدیوپاتیک (idiopathic) گفته می شود. مشکلات مختلفی می توانند منجر به بزرگ شدن این عضله شوند، از جمله مشکلات مادرزادی، آسیب ها و صدمات ناشی از حمله و یا ناهنجاری های ضربان که آریتمیا نام دارد؛ اما برخی از شایع ترین دلایل بزرگ شدن قلب شامل:
- چاقی
- سابقه ی ایسکمی قلبی و بیماری عروق کرونر مثل سکته قلبی
- کم خونی
- میوکاردیت
- افزایش سن
- هموکروماتوز
- بیماری دریچه ای قلبی
- بیماری تیروئید
- بیماری های نادر مانند آمیلوئیدوز و سارکوئیدوز
- کاردیومیوپاتی اتساعی ایدیوپاتیک
- بارداری
- آرتریت روماتوئید
- نارسایی کلیه
- بیماری های ریوی مثل COPD و افزایش فشار خون ریوی
عوامل خطر بزرگ شدن قلب
اگر یکی از عوامل خطر بزرگ شدن قلب را داشته باشید، احتمال به وجود آمدن این بیماری در شما وجود دارد. به عنوان مثال اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده تان مانند پدر، مادر، سابقه کاردیومیوپاتی داشته باشند، در این صورت ممکن است شما نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری باشید.
داشتن فشار خون بالاتر از 140/90 میلی متر جیوه نیز می تواند یکی از عوامل اصلی باشد. اگر با بیماری های قلبی به دنیا آمده اید، ممکن است یکی از کاندیدا های این مشکل باشید. این بیماری ها بر ساختار قلب شما تأثیر گذاشته و می تواند علت بزرگ شدن قلب و خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. درنهایت، این عضله دارای چهار دریچه است و اگر به دریچه ها آسیب برسد ممکن است باعث بروز این بیماری شود.
عوارض بزرگ شدن قلب
عوارض ابتلا به کاردیومگالی در افراد متفاوت است اما برخی از معمول ترین آن ها شامل موارد زیر است:
- ایست قلبی و مرگ ناگهانی: گاهی اوقات بزرگی این عضله می تواند منجر به اختلال در ریتم و ضربان شود. تند شدن یا کند شدن ضربان می تواند منجر به غش یا در برخی موارد ایست قلبی یا مرگ ناگهانی شوند.
- نارسایی قلبی: بزرگ شدن بطن چپ، یکی از جدی ترین عوارض است که خطر نارسایی را افزایش می دهد. در نارسایی، عضله ضعیف شده و بطن ها به حدی کشیده می شوند که قلب نمی تواند خون را به طور مؤثر در سراسر بدن پمپ کند.
- لخته شدن خون یا آمبولی: افزایش اندازه قلب ممکن است شما را مستعد تشکیل لخته خون در غشای قلب کند. اگر لخته ها به جریان خون راه یابند، می توانند باعث مسدود شدن این جریان در اندام های حیاتی شوند. این موضوع می تواند باعث حمله قلبی یا سکته شده یا حتی ممکن است لخته هایی که در بطن سمت راست ایجاد می شوند به ریه ها راه یابند.
- ایجاد اختلال در عملکرد دریچه های قلبی: با پیشرفت بیماری ممکن است عضلات دریچه های قلبی (ماهیچه‌های پاپیلاری) نیز درگیر شده و عملکرد دریچه ها نیز مختل شود
تشخیص کاردیومگالی چگونه انجام می شود؟
اگر سابقه خانوادگی بیماری های مرتبط با این قسمت از بدن را دارید بهتر است با پزشک خود در میان بگذارید. اگر کاردیومیوپاتی یا سایر بیماری های قلبی به موقع تشخیص داده شوند، به راحتی درمان شده و می توان از بدتر شدن آن جلوگیری کرد.
تشخیص این وضعیت پزشکی توسط متخصص قلب صورت میگیرد و ممکن است ابتدا بررسی هایی مثل عکس برداری قفسه سینه انجام شود و سپس تشخیص با استفاده از ابزارهای دیگری مثل اکوکاردیوگرافی تایید شود.
مهم است بدانید که کنترل عوامل ایجاد خطر بیماری عروق کرونر، مثل مصرف دخانیات، دیابت، فشار خون و کلسترول بالا باعث کم شدن خطر حمله شده و در نتیجه احتمال کاردیومگالی و نارسایی قلبی را کاهش می دهد.
درمان بزرگ شدن قلب
درمان این مشکل، به شرایط پزشکی زمینه ای و شدت علائم بیماری کاردیومگالی بستگی دارد. هدف اصلی از درمان، کنترل علائم و جلوگیری از عوارض بعدی است. این درمان ها ممکن است شامل استفاده از دارو ها، جراحی و تغییر سبک زندگی باشد که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
- درمان دارویی: استفاده از دارو های ادرار آور، مهار کننده‌های ACE (آنزیم مبدل آنژیوتانسین) و ARB( بلاک کننده های گیرنده بتا 2) و مسدود کننده های بتا (مثل پروپرانول) معمولاً توسط پزشک تجویز می شود. همچنین دارو های ضد آریتمی، داروهای ضد لخته خون و داروهای مدر(مثل فروزماید) برای کنترل بیماری و یا علایم آن و همچنین جلوگیری از عوارض بیماری (لخته خون) مؤثر هستند.
- سبک زندگی: داشتن یک سبک زندگی سالم که شامل اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود و آلاینده ها، انجام ورزش های روزانه هستند، بسیار تأثیر گذار است. علاوه بر این، کنترل وزن، پیروی از رژیم غذایی مناسب، خودداری از مصرف الکل و سیگار و کنترل استرس، نیز باید مد نظر قرار گیرد.
- جراحی: انجام جراحی دریچه قلب، جراحی بای‌پس عروق کرونر، پیوند، دفیبریلاتور و عروق قابل کاشت (ICD) در صورت تشدید بیماری توسط پزشک تجویز می شود. دستگاه کمکی بطن چپ (یک پمپ مکانیکی برای بیماران مبتلا به نارسایی قلبی) نیز از جمله روش های جراحی در مواقع اضطراری هستند.
جلوگیری از بزرگ شدن قلب
برای افرادی که سابقه خانوادگی دارند، ارتباط مستقیم با پزشک و انجام بررسی های منظم برای ارزیابی وضعیت از اهمیت بالایی برخوردار است. به این ترتیب، با ترکیب اقدامات پیشگیرانه و مراقبت های پزشکی، احتمالا می توان از افزایش سایز قلب جلوگیری کرده و سلامت آن را تضمین نمود.
اگرچه پیشگیری از شرایط قبل از تولد امکان پذیر نیست، اما می توانید از عوامل بعدی که باعث این بیماری می شود، جلوگیری کنید. با تغذیه مناسبی که شامل مصرف میوه ها و سبزیجات، ماهی، لبنیات کم چرب و غلات کامل هستند، می توانید به سلامتی خود کمک نمایید.
همچنین مقدار مصرف نمک، چربی های اشباع و ترانس را محدود کرده و از مصرف دخانیات و الکل هم پرهیز کنید. فعالیت های ورزشی منظم مانند تمرینات هوازی در طول هفته نیز به شما کمک می کنند. علاوه بر این مهم است که فشار خون و کلسترول خود را بررسی کرده و در صورت نیاز با پزشک خود در تماس باشید.
آیا بزرگ شدن قلب بیماری قلبی است؟
افزایش اندازه قلب خود یک بیماری تلقی نمی شود، بلکه یک نشانه یا علامت از بیماری های عروقی است. این وضعیت معمولاً نتیجه ای از بیماری هایی دیگر است که تأثیر مخرب بر قلب یا دیگر عوامل مرتبط با عملکرد آن دارند. در واقع، بیمار باید مورد ارزیابی پزشکی دقیق قرار گیرد تا علت اصلی مشکل شناسایی شده و درمان کاردیومگالی صورت گیرد.
آیا بزرگ شدن قلب باعث مرگ میشود؟
بله کاردیومگالی می تواند در موارد شدید و بدون درمان مناسب منجر به عوارض جدی و حتی مرگ ناگهانی شود. زمانی که این مشکل اتفاق می افتد، عضله ضعیف تر شده و قادر به پمپاژ خون به طور صحیح نیست. در واقع، تشخیص و درمان به موقع این مشکل بسیار حیاتی است تا از عوارض جدی و مرگ ناگهانی جلوگیری شود.
چه کسی در معرض بزرگ شدن قلب قرار دارد؟
کسانی که در معرض افزایش اندازه این عضله قرار دارند، شامل افرادی که:
- مبتلا به دیابت کنترل نشده هستند.
- فشار خون بالا دارند و آن را کنترل نمی‌کنند.
- به مصرف دخانیات یا مصرف الکل عادت دارند.
- به بیماری دریچه قلبی ابتلا داشته اما درمان دارویی ندارند.
- با داشتن سابقه خانوادگی و ژنتیکی تحت نظر پزشک نیستند.
- به کلسترول بالا در خون دچارند و سبک زندگی خود را تغییر نداده اند.
برای بزرگ شدن قلب چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
مراجعه سریع به پزشک بسیار مهم است و می تواند از ابتلا به بیماری های قلبی جلوگیری کرده و درمان سریع تر را فراهم کند. اگر از علائم مشکوک به کاردیومگالی رنج می برید یا در گروه خطر قرار دارید، ایجاد ارتباط با پزشک ضروری است. انجام بررسی های لازم و منظم می تواند درمان قطعی بزرگ شدن قلب را به دنبال داشته باشد.
علائمی مانند خستگی بی دلیل، تنگی نفس، ورم در پاها، درد قفسه سینه و افزایش وزن ناگهانی ممکن است به این بیماری اشاره داشته باشند. به همین منظور مراجعه به یک مرکز معتبر و پزشکانی با تجربه اهمیت ویژه ای در تشخیص بیماری برخوردار دارد.
کلینیک دیابت و غدد، یکی از بهترین مراکز برای مشورت گرفتن از با تجربه ترین پزشکان است. این مجموعه آنلاین به شما کمک می کند در سریع ترین زمان ممکن با جمعی از پزشکان حرفه ای متبحر در مورد نحوه پیشگیری از بزرگ شدن قلب و در صورت نیاز درمان آن مشورت بگیرید.
