سرطان پاپیلاری تیروئید شایع‌ترین نوع سرطان تیروئید است. این بیماری اغلب پیش‌آگهی خوبی دارد و درمان آن -که معمولاً جراحی است- موفقیت‌آمیز خواهد بود. در این مقاله از کلینیک آنلاین دیابت و غدد قصد داریم شما را با این سرطان، علائم و درمان آن آشنا کنیم.
______________________________________________________________________
برای مطالعه: هرتل سل تیروئید
______________________________________________________________________
چیستی سرطان پاپیلاری تیروئید
این سرطان با درگیری سلول‌های فولیکولار غده تیروئید آغار می‌شود. این سلول‌ها وظیفه تولید نوعی پروتئین به نام تیروگلوبین را برعهده دارند. سرطان پاپیلاری تیروئید شایع‌ترین نوع سرطان تیروئید است.
تیروئید یک غده پروانه‌ای شکل است که زیر پوست و جلوی گردن قرار گرفته است. این غده با ترشح هورمون‌های تیروئیدی در تنظیم بسیاری از عملکردهای بدن نقش دارد. این سرطان به آهستگی رشد می‌کند و اغلب یک طرف غده تیروئید را درگیر می‌کند.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پاپیلاری تیروئید هستند؟
هرکسی ممکن است روزی به سرطان پاپیلاری تیروئید مبتلا شود. اما این بیماری در افراد میانسال شایع‌تر است. علاوه بر این شیوع این نوع سرطان در زنان نسبت به مردان بیشتر دیده می‌شود. علیرغم این که سرطان پاپیلاری در کودکان نادر است، اما همچنان شایع‌ترین نوع سرطان در این گروه سنی به شمار می‌رود.
شیوع سرطان چقدر است؟
سرطان تیروئید نسبتا شایع است و شایع‌ترین فرم آن سرطان پاپیلاری نام دارد. حدود 80 الی 85 درصد از سرطان‌های غده تیروئید از نوع پاپیلاری هستند.
آیا این سرطان تیروئید خطرناک است؟
علیرغم اینکه همه انواع سرطان‌ها خطرناک هستند و می‌توانند به سایر نقاط بدن گسترش یابند (متاستاز)، اما این سرطان بهترین پیش‌آگهی را در بین انواع سرطان‌ها دارد. سرطان پاپیلاری تیروئید اغلب قابل درمان است و به ندرت منجر به مرگ می‌شود.
سرطان ابتدا به کدام بخش بدن گسترش می‌یابد؟
احتمال گسترش سرطان پاپیلاری تیروئید به غدد لنفاوی ناحیه گردن بیشتر است.
احتمال گسترش سرطان به سایر نواحی بدن چقدر است؟
علیرغم اینکه سرطان به آهستگی رشد می‌کند اما اغلب به غدد لنفاوی ناحیه گردن گسترش می‌یابد. حدود 30 درصد از مبتلایان به سرطان پاپیلاری از آغاز با متاستاز (گسترش سرطان به سایر نواحی بدن) تشخیص داده می‌شوند.
سرطان پاپیلاری چه علائمی دارد؟
مهم‌ترین علامت سرطان پاپیلاری تیروئید لمس یک توده بدون درد روی غده تیروئید بدون حضور علائم دیگر است. در موارد نادر ممکن است علائم دیگری از قبیل درد گردن، گوش یا فک داشته باشید. درصورتی که توده به حدی بزرگ شود که به نای یا مری فشار بیاورد، می‌تواند باعث اختلال در بلع یا تنگی‌نفس شود.
سرطان پاپیلاری تیروئید به چه علت رخ می‌دهد؟
محققین هنوز علت دقیق وقوع این سرطان را نمی‌دانند؛ اما برخی عوامل از قبیل ژنتیک و تماس با اشعه احتمال وقوع آن را افزایش می‌دهد.
تماس با اشعه و ابتلا به سرطان
شیوع سرطان پاپیلاری تیروئید در افرادی که سابقه تماس با پرتوهای یونیزان را داشته‌اند، به مراتب بیشتر است. از جمله دلایل تماس با اشعه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پرتودرمانی با دوز بالا در ناحیه گردن به ویژه در دوره کودکی، به منظور درمان سرطان یا برخی بیماری‌های غیرسرطانی
- تماس با اشعه در اثر حوادث هسته‌ای؛ برای مثال حادثه چرنوبیل در سال 1986 باعث افزایش 3 تا 75 برابری مبتلایان به این سرطان در منطقه شد
عوامل ژنتیکی
شیوع این سرطان در مبتلایان برخی بیماری‌های خاص به مراتب بیشتر است.
سرطان پاپیلاری تیروئید چگونه تشخیص داده می‌شود؟
سرطان پاپیلاری تیروئید عموماً در آغاز خودش را به صورت لمس یک توده در ناحیه گردن نشان می‌دهد. ممکن است خودتان یا پزشک معالجتان حین معاینه متوجه این توده در ناحیه گردن شوید. در موارد دیگر ممکن است توده به صورت اتفاقی و حین تصویربرداری مشخص شود.
در ادامه پزشک ممکن است هر یک از موارد زیر را برای تایید تشخیص بیماری در شما درخواست کند:
تصویربرداری
پزشک برای تشخیص ندول تیروئیدی از شیوه‌های تصویربرداری محتلفی ممکن است استفاده کند. از جمله شیوه‌های تصویربرداری معمول که برای تشخیص سرطان پاپیلاری تیروئید امکان دارد درخواست شود، می‌توان به سونوگرافی تیروئید، سی‌تی‌اسکن و MRI اشاره کرد.
آسپیراسیون با سوزن ظریف یا بیوپسی سوزنی
در این روش پزشک یک نمونه بافتی کوچک به نام بیوپسی از روی ندول تیروئید با استفاده از یک سوزن بسیار نازک برمی‌دارد. نمونه به آزمایشگاه فرستاده می‌شود و پزشک پاتولوژیست نمونه را زیر میکروسکوپ از جهت وجود یا عدم وجود سلول‌های سرطانی بررسی می‌کند.
علاوه بر موارد گفته‌شده پزشک ممکن است برای شما مشاوره ژنتیک هم درخواست کند تا احتمال وجود آن دسته از بیماری‌های ژنتیکی که با سرطان پاپیلاری تیروئید همراهی دارند بررسی کند.
سرطان پاپیلاری تیروئید چگونه درمان می‌شود؟
درمان سرطان به اندازه توده و میزان گسترش آن به سایر نواحی بدن بستگی دارد. جراحی رایج‌ترین شیوه درمانی این سرطان است. براساس اندازه و محل تومور جراح ممکن است بخشی یا همه غده تیروئید را بردارد. درصورتی که سرطان به غدد لنفاوی هم گسترش یافته باشد، پزشک ممکن است همزمان با جراحی غده تیروئید، غدد لنفاوی درگیر را هم خارج کند.
درصورتی که کل غده تیروئید حین جراحی خارج شود، لازم است تا پایان عمر داروهای جایگزین هورمون تیروئید را مصرف کنید.
سایر درمان‌های دردسترس برای سرطان پاپیلاری تیروئید:
- ید درمانی: سلول‌های تیروئیدی و سلول‌های سرطانی می‌توانند ید را جذب کنند. از این رو پزشکان ممکن است از ید رادیواکتیو برای از بین بردن باقیمانده سلول‌های تیروئیدی پس از جراحی خروج تیروئید استفاده کنند.
- پرتودرمانی: اشعه می‌تواند سلول‌های سرطانی را از بین برده و از رشد آن‌ها جلوگیری کند.
- شیمی‌درمانی: در شیمی‌درمانی از داروهای وریدی یا خوراکی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. با این حال تعداد کمی از مبتلایان به سرطان پاپیلاری تیروئید به شیمی‌درمانی احتیاج پیدا می‌کنند.
عوارض درمان سرطان پاپیلاری تیروئید چیست؟
کم‌کاری تیروئید دائمی مهم‌ترین عارضه جانبی جراحی غده تیروئید است. از این رو لازم است تا پایان عمر داروهای جایگزین هورمون تیروئید را مصرف کنید.
از دیگر عوارض احتمالی سرطان پاپیلاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت
- آسیب احتمالی غدد پاراتیروئید که به طور طبیعی وظیفه تنظیم سطح کلسیم را برعهده دارند
- آسیب عصب حنجره‌ای که می‌تواند باعث ضعیف شدن صدا شود
آیا سرطان پاپیلاری تیروئید قابل پیشگیری است؟
از آنجایی که سرطان تیروئید علت مشخصی ندارد، قابل پیشگیری نیست. با این حال عدم تماس با اشعه در دوره کودکی می‌تواند احتمال بروز آن را کم کند.
نکته پایانی
شنیدن ابتلا به هر نوع سرطانی در آغاز ممکن است ناراحت‌کننده یا حتی ترسناک باشد؛ اما خبر خوب این است که سرطان پاپیلاری تیروئید پیش‌آگهی خوبی دارد و درمان آن در بسیاری از موارد موفقیت‌آمیز است. با بهترین متخصص غدد درباره انتخاب بهترین برنامه درمانی مشورت کنید.
