ژن‌ها تاثیر مهمی بر افزایش قد فرد می‌گذارند. با این حال، داشتن یک رژيم غذایی سالم، خواب کافی و انجام منظم فعالیت فیزیکی هم بی‌تاثیر نیست.
در متن پیش رو قصد داریم شما را با عوامل تاثیرگذار بر افزایش قد در دوره بلوغ و پس از آن آشنا کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- چه عواملی بر افزایش قد در دوره بلوغ و پس از آن تاثیر می‌گذارند؟
- چطور به افزایش قد در دوره بلوغ و پس از آن کمک کنیم؟
- آیا افزایش قد بعد از بلوغ امکان‌پذیر است؟
- ژنتیک و سایر عوامل تاثیرگذار بر افزایش قد در دوره بلوغ و پس از آن
چه عواملی بر افزایش قد در دوره بلوغ و پس از آن تاثیر می‌گذارند؟
عوامل مختلفی بر افزایش قد، چه در زمان بلوغ و چه پس از آن، تاثیرگذارند. با این حال، تحقیقات نشان داده است که ژنتیک تا حدود ۸۰ درصد بر قد نهایی تاثیرگذار است. برخی از عوامل محیطی از قبیل تغذیه و ورزش نیز برای رسیدن به قد هدف ضروری هستند.
پس از دو سالگی، اغلب کودکان سالانه حدود ۲.۵ اینچ افزایش قد را تجربه می‌کنند. به محض شروع بلوغ، سرعت رشد از این مقدار فراتر می‌رود و قد به‌سرعت بلند می‌شود. با این حال، سن افزایش قد در افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است. در دختران این افزایش قد اغلب با دوره نوجوانی همزمان است؛ در حالی که پسران تا دو سال پس از شروع دوره نوجوانی ممکن است این رشد قد را تجربه نکنند.
از سوی دیگر، عموما با پایان دوره بلوغ افزایش قد هم متوقف می‌شود. این به این معناست که رشد قد در افراد بالغ عموما غیرممکن است. با این حال، کارهای متنوعی است که با انجام آن‌ها در دوره بلوغ می‌توانید قدتان را به محدوده هدف نزدیک کنید. فراموش نکنید انجام این کارها بعد از بلوغ و در بزرگسالی نیز برای حفظ سلامتی ضروری است.
4 عامل مهم بر افزایش قد در دوره بلوغ و پس از آن
علی‌رغم این که قد اغلب وابسته به عوامل ژنتیکی است؛ اما کارهای زیادی است که با انجام آن‌ها می‌توانید به قد نهایی برسید. در ادامه، شما را با راهکارهای اصلی افزایش قد آشنا می‌کنیم.
1. متعادل بخورید
فراموش نکنید که در دوره بلوغ لازم است همه مواد غذایی ضروری بدن‌تان را به میزان کافی دریافت کنید. از این رو، لازم است که رژیم غذایی‌تان شامل موارد زیر باشد:
- میوه‌های تازه
- سبزیجات تازه
- پروتئین
- لبنیات
از سوی دیگر، لازم است که مصرف مواد زیر را محدود کنید:
- قند
- چربی‌های اشباع و ترانس
اگر بیماری زمینه‌ای خاصی دارید یا سن‌تان بالا رفته و به دنبال آن قدتان کوتاه‌تر شده است، لازم است میزان دریافت کلسیم را افزایش دهید. عموما پیشنهاد می‌شود که زنان بالای ۵۰ سال و مردان بالای ۷۰ سال ۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم در روز دریافت کنند.
از سوی دیگر، ویتامین D هم به تقویت تراکم استخوانی کمک می‌کند. از جمله منابع طبیعی ویتامین Dمی‌توان به زرده تخم مرغ اشاره کرد. درصورتی که به میزان کافی ویتامین D از طریق رژیم غذایی دریافت نمی‌کنید، خوب است که با پزشک خود درباره مصرف مکمل ویتامین D مشورت کنید.
2. مکمل‌ها را بااحتیاط مصرف کنید
تنها در موارد محدودی مصرف مکمل‌ها به بلندتر شدن قد در کودکان و جلوگیری از کوتاهی قد در افراد بالغ کمک می‌کند. برای مثال، اگر شما بیماری‌ای دارید که بر تولید هورمون رشد اثر منفی می‌گذارد، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که از مکمل‌های مصنوعی هورمون رشد استفاده کنید.
علاوه بر این، ممکن است به افراد سن‌بالا توصیه شود که برای پیشگیری از پوکی استخوان مکمل ویتامین D و کلسیم مصرف کنند.
در سایر موارد لازم است از مصرف مکمل‌ها به منظور افزایش قد خودداری کنید. فراموش نکنید به محض بسته شدن صفحات رشد، دیگر هیچ شانسی برای افزایش قد وجود ندارد. حتی اگر شرکت‌های تولیدکننده مکمل‌ها خلاف این ادعا را داشته باشند.
3. به اندازه کافی بخوابید
اگر در دوره بلوغ به‌طور معمول کمتر از مقدار توصیه‌شده بخوابید، ممکن است دچار عوارضی شوید. این موضوع به این دلیل است که بدن هورمون رشد را در حین خواب ترشح می‌کند. بنابراین، درصورتی که به میزان کافی نخوابید، ترشح این هورمون مختل می‌شود.
4. ورزش کنید
انجام منظم ورزش فواید بسیار زیادی دارد. ورزش به تقویت عضلات و استخوان‌ها کمک کرده و باعث حفظ وزن در محدوده طبیعی می‌شود. علاوه بر این، تولید هورمون رشد را تقویت می‌کند. کودکان در سنین مدرسه لازم است حداقل یک ساعت در روز ورزش کنند. در این زمان، لازم است که بر روی موارد زیر تمرکز کنند:
- تمرین‌های قدرتی مثل دراز و نشست
- تمرین‌های انعطافی مثل یوگا
- تمرین‌های هوازی مثل طناب زدن یا دوچرخه‌سواری
ورزش در افراد بالغ هم دارای فواید قابل توجهی است. انجام ورزش علاوه بر اینکه به حفظ سلامت عمومی بدن کمک می‌کند، خطر ابتلا به پوکی استخوان را هم کم می‌کند. پوکی استخوان به وضعیتی گفته می‌شود که استخوان‌ها نازک و شکننده شده و درنتیجه تراکم استخوانی کم می‌شود. این مسئله می‌تواند درنهایت منجر به شکستگی در استخوان شود.
برای کاهش این خطر خوب است پیاده‌روی کنید، تنیس بازی کنید یا چند بار در هفته یوگا تمرین کنید.
آیا افزایش قد بعد از بلوغ امکان‌پذیر است؟
به محض پایان بلوغ، صفحات رشد استخوانی بسته شده و درنتیجه رشد فرد متوقف می‌شود. این مسئله به این معناست که وقتی دوره بلوغ فرد تمام می‌شود، افزایش قد وی غیرممکن است.
با این حال، بهبود وضعیت بدنی و تقویت عضلات پشت و مرکزی می‌تواند به فرد کمک کند که بهتر بایستد و درنتیجه بلندتر به نظر برسد.
ژنتیک و سایر عوامل تاثیرگذار بر افزایش قد
ژنتیک تا ۸۰ درصد بر افزایش قد اثر می‌گذارد. در حقیقت محققان تاکنون بیش از ۷۰۰ ژن مجزا را یافته‌اند که در تعیین قد نهایی دخالت دارند.
از سوی دیگر، هورمون‌های مختلفی هستند که بر قد اثر می‌گذارند. از جمله می‌توان به هورمون‌های تیروئیدی، هورمون رشد و بلوغ و هورمون‌های جنسی از قبیل استروژن و تستوسترون اشاره کرد.
علاوه بر این‌ها، برخی از مشکلات ژنتیکی مثل سندروم داون یا سندروم ترنر با کوتاهی قد همراهی دارند. داشتن یک رژیم غذایی سالم، انجام منظم ورزش و داشتن خواب کافی همه مواردی هستند که علاوه بر حفظ سلامتی به داشتن رشد کافی کمک می‌کنند.
نکته پایانی درباره افزایش قد
در اغلب موارد قبل از این که بلوغ به پایان برسد، به قد نهایی خود می‌رسید. اگر نگران افزایش قد فرزندتان در دوره بلوغ هستید، توصیه ما به شما این است که به بهترین متخصصان غدد در این زمینه مراجعه کنید.
