دیابت عوارض بالقوه بسیار زیادی دارد؛ نوروپاتی دیابتی و آسیب به اعصاب یکی از شایع‌ترین عوارضی است که ممکن است به دنبال دیابت رخ بدهند. یکی از انواع کمتر شایع نوروپاتی دیابتی، آمیوتروفی دیابتی نام دارد. این نوع نوروپاتی تنها ۱ درصد از افراد بالغ مبتلا به دیابت را درگیر می‌کند و به‌طور کامل با انواع دیگر نوروپاتی دیابتی فرق می‌کند.
در متن پیش رو قصد داریم شما را با آمیوتروفی دیابتی آشنا کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- آمیوتروفی دیابتی چیست؟
- بیماری آمیوتروفی دیابتی چقدر شایع است؟
- آمیوتروفی دیابتی چه علائمی دارد؟
- بیماری آمیوتروفی دیابتی به چه علت رخ می دهد؟
- آمیوتروفی دیابتی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
- آمیوتروفی دیابتی چگونه درمان می‌شود؟
- چگونه می‌توان از ابتلا به آمیوتروفی دیابتی پیشگیری کرد؟
آمیوتروفی دیابتی چیست؟
در نوروپاتی های شایع دیابتی بیشتر اعصاب انتهایی (دیستال) درگیر می‌شوند؛ اما آمیوتروفی دیابتی بیشتر اعصاب بالادستی (پروگزیمال) پا، لگن و باسن را درگیر می‌کند.
در مواردی آمیوتروفی دیابتی می‌تواند باعث درگیری سینه و شکم هم شود.
بیماری آمیوتروفی دیابتی چقدر شایع است؟
تخمین زده شده است که این بیماری حدود 1 نفر از هر ۱۰۰ بیمار دیابتی نوع 2 و حدود 3 نفر از هر 1000 نفر بیمار مبتلا به دیابت نوع 1 را درگیر می‌کند. با این حال، در مقایسه با سایر انواع نوروپاتی، از جمله نوروپاتی محیطی که حدود ۵۰ درصد از بیماران دیابتی را درگیر می‌کند، کمتر شایع است. از سوی دیگر، در صورتی که سن شما بالای ۵۰ سال باشد، احتمال ابتلای شما به آمیوتروفی دیابتی بیشتر است. با این حال، این بیماری می‌تواند افراد جوان را هم درگیر کند. فراموش نکنید که این بیماری در مواردی ممکن است اولین علامت ابتلای فرد به دیابت باشد.
آمیوتروفی دیابتی چه علائمی دارد؟
به‌طور کلی، افراد مبتلا به نوروپاتی دیابتی دچار درد و بی‌حسی می‌شوند؛ اما علائم آمیوتروفی دیابتی عبارتند از:
- درد شدید در ناحیه لگن، ران و باسن
- درد شدید شکم
- ضعف در عضلات ران
- سخت شدن ایستادن به مدت طولانی
اغلب مبتلایان علائم را تنها در یک سمت بدن‌شان گزارش می دهند. با این حال، در بیش از یک‌سوم افراد این علائم در دو سمت بدن رخ می دهد. علاوه بر این، بیماران مبتلا به آمیوتروفی دیابتی ممکن است دچار افتادگی پا به دنبال آسیب اعصاب درون پا شوند. افتادگی پا یا foot drop زمانی رخ می‌دهد که هنگام راه رفتن قسمت جلوی پای شما روی زمین کشیده شود.
بیماری آمیوتروفی دیابتی به چه علت رخ می‌دهد؟
در مورد علل این اختلال، فرضیه‌هایی وجود دارد که این فرضیه‌ها بنا بر نوع آسیب عروقی بنا شده:
- آسیب به سلول‌های تنظیم‌کننده جریان خون در عروق کوچک بدن ( پری سیت‌ها) در نتیجه نرسیدن خون و بروز آسیب در نتیجه ایسکمی
- آسیب به عروق کوچک در نتیجه اختلال سیستم ایمنی ناشی از دیابت
به نظر می رسد که قند خون بالا زمینه را برای آسیب اعصاب فراهم می‌کند. از این رو، افرادی که دیابت‌شان به‌خوبی کنترل نشده باشد، چه دیابت نوع 1 و چه دیابت نوع 2، مستعد ابتلا به آمیوتروفی دیابتی هستند. از سوی دیگر، سن بالا نیز احتمال ابتلا به این بیماری را بالا می‌برد. با این حال، این مسئله در افراد جوان هم دیده شده است.
آمیوتروفی دیابتی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
علائم آمیوتروفی دیابتی با علائم برخی دیگر از بیماری ها همپوشانی دارد. از این رو، در قدم اول پزشک ممکن است تلاش بکند که سایر بیماری‌ها را رد کند؛ از جمله:
- بیماری‌های دژنراتیو ستون فقرات
- مرالژیا پارستتیکا، که می‌تواند باعث گزگز و درد و سوزش در ناحیه ران شود.
از این رو، پزشک ممکن است تست‌های زیر را برای تشخیص علت بروز علائم شما در خواست بکند:
- مهم‌ترین راهنمای تشخیص پزشکی از طریق انجام تست عصب و عضله ( EMG- NCV) است
- آزمایش خون برای تشخیص دیابت یا شدت آن
- تپ نخاعی که در آن پزشک مقداری از مایع نخاعی را خارج و آن را برای بررسی علائم التهاب تست می‌کند
- عکسبرداری با استفاده از اشعه ایکس، سی تی اسکن، ام آر آی، الکترومیوگرافی و سایر تست‌هایی که به پزشک در تشخیص سلامتی اعصاب بدن شما کمک می‌کند
آمیوتروفی دیابتی چگونه درمان می‌شود؟
فراموش نکنید که امروزه آمیوتروفی دیابتی با گذشت زمان بهتر می‌شود. با این حال، انجام موارد زیر می‌تواند به برطرف کردن علائم تا حد زیادی کمک کند:
کنترل صحیح دیابت
یکی از مهم‌ترین کارهایی که شما می‌توانید برای بهبود علائم و نیز پیشگیری از عوارض دیابت انجام دهید، کنترل صحیح قند خون است. این کار را لازم است که زیر نظر پزشک انجام دهید. داروها، رژیم غذایی و انجام منظم ورزش از جمله کارهایی هستند که می توانند به کنترل قند خون در بیماران دیابتی کمک کند.
درمان دارویی
داروهای کاهنده درد مثل گاباپنتین و پرگابالین از جمله داروهایی هستند که که می‌توانند در بهبود دردهای مزمن مرتبط با اعصاب کمک‌کننده باشند. علاوه بر این، برخی از داروهای ضدافسردگی هم می‌توانند کمک‌کننده باشد.
فیزیوتراپی
درمان‌های فیزیکی می‌توانند به تقویت و حفظ عضلات بدن کمک کنند. علاوه بر انجام تمرین، فیزیوتراپیست ممکن است وسیله‌هایی را به شما پیشنهاد کند که به حرکت راحت‌تر شما کمک کند.
راهنمای انتخاب و خرید دستگاه قند خون
چگونه می‌توان از ابتلا به آمیوتروفی دیابتی پیشگیری کرد؟
بهترین راه پیشگیری از بروز انواع عوارض دیابت از جمله آمیوتروفی انجام موارد زیر است:
- ترک سیگار
- رعایت رژیم غذایی سالم
- حفظ وزن در محدوده طبیعی
- کنترل قند خون زیر نظر پزشک
- انجام کارهای روتین و ملاقات با پزشک در فواصل منظم
فراموش نکنید که علی‌رغم انجام همه موارد زیر هم شما ممکن است به آمیوتروفی دیابتی مبتلا شوید و عدم ابتلای شما قطعی نیست. با این حال، انجام موارد بالا می تواند به بهبود سریع‌تر و آسان‌تر شما کمک بکند.
نکته پایانی در مورد بیماری آمیوتروفی دیابتی
فراموش نکنید که اغلب بیماران مبتلا به آمیوتروفی دیابتی با گذشت زمان و با انجام تمرینات می‌توانند تا حد زیادی بهبود یابند؛ اما این بهبودی قطعی و کامل نیست و ممکن است سال‌ها زمان ببرد تا بهتر شوند. با این حال، بهبودی کامل در اغلب موارد امکان‌پذیر نیست.
